ثاقب مدراسی

ثاقِبِ مِدْراسی، میرمهدی حسینی (ز 1223ق/ 1808م) متخلص به ثاقب، شاعر و هنرمند سدۀ 13ق/ 19م. وی در مدراس (جنوب شرقی هندوستان) به دنیا آمد. خانوادۀ او از سادات حسینی مدراس بودند که اجدادشان سالها قبل، از مشهد خراسان به جنوب هندوستان مهاجرت کرده‌ بودند (بینش، 64). ثاقب، برادر بزرگ مرتضى بینش، مؤلف تذکرۀ اشارات بود. وی کتب متداول فارسی را نزد پدر خود، و کتب تحصیلی (= درسی) فارسی را نزد استادانی چون سیدالدین محمد کرمانی، میران محیی‌الدین واقف و مولوی عبدالحمید بنگالی فرا گرفت و پس از آن خود به تدریس پرداخت (همانجا).
ثاقب در ابتدای کار سرایندگی، اشعار خود را نزد مبارک‌ الله‌خان راغب و واقف اصلاح می‌کرد. وی بارها به حیدرآباد سفر کرد و با شعرای حیدرآباد مجالس مشاعره داشت (علی‌حسن‌، 98؛ گوپاموی، 138). نمونه‌هایی از سروده‌های ثاقب در تذکره‌ها دیده شده است (نک‌ : همانجاها).

مآخذ

بینش، مرتضى، اشارات، به کوشش چنگیز شکوری، دهلی، 1838م؛
علی حسن‌خان، صبح گلشن، به کوشش محمد عبدالمجید، بهوپال، 1295ق؛
گوپاموی، محمد قدرت‌الله، نتایج الافکار، بمبئی، 1256ق.

فیروزه دلفانی