نام کتاب : فقه نظام سياسى اسلام نویسنده : اراکی، محسن جلد : 1 صفحه : 67
مىكند؛ لهذا
مسئله رهبرى، نهتنها در مرحله اجراى الگوى يك نظام نقش تعيينكننده دارد، بلكه در
الگوى تئوريك نظام نيز جايگاه تعيينكننده و اساسى دارد.
مفهوم
نظام سياسى
بر
اساس تعريفى كه در گذشته از مفهوم «سياست» ارائه كرديم و گفتيم كه مفهوم «سياست»
با مفهوم «قدرت» يا همان جايگاه «امر و نهى» يا «آمريت و ناهويّت» درآميخته است،
بر اين اساس مىتوان نتيجه گرفت كه در تعريف «نظام سياسى» نيز همين آميختگى وجود
دارد؛ لهذا در تعريف سيستم سياسى، گاه چنين گفتهاند:
«هر
نوع الگوى روابط مداوم بشرى كه در آن تا حد مشخصى، قدرت و حكومت يا اقتدار وجود
داشته باشد، سيستم سياسى شمرده مىشود»[1].
«نظام
سياسى؛ نظامى از كنش و واكنش است در هر جامعهاى كه به وسيله آن توزيعهاى
الزامآور يا مقتدرانه ايجاد و اجرا مىشود»[3].
در
همين راستا برخى از دانشمندان علم سياست، نظام سياسى را الگوى سازمانبندى قدرت در
جامعه معرفى كردهاند. موريس دوورژه مىگويد:
«در
هر جامعه پيچيدهاى، قدرت، سازمانيافته است، رژيمهاى سياسى، انواع گوناگون
سازمانبندى قدرتاند. اين رژيمها درعينحال، از نهادهاى صورى و رسمى كه بهوسيله
قوانين اساسى، قوانين عادى و به طور كلّى، متون حقوقى استقرار
[1] . رابرت دال، مترجم: حسين ظفريان، تجزيه و تحليل
جديد سياست، ص 8.