نام کتاب : فقه نظام اقتصادى اسلام نویسنده : اراکی، محسن جلد : 1 صفحه : 219
كارگيرى
سرمايه در فعاليت اقتصادى نقشى درپيدايش سود حاصل ندارد و سود حاصل، سود محض
سرمايه خاموش و جامد است سود به دست آمده نامشروع و غير مجاز است.
مطلب
سوّم: از مجموع آيات و روايات استفاده شد كه كار اقتصادى منشأ انحصارى
مالكيت خصوصى ثروتهاى طبيعى است، و نيز استفاده شد كه نقش كار اقتصادى در مالكيت
به دو گونه است:
الف-
تأثير كار اقتصادى در مالكيت نتيجه كار، در آنجا كه كار منشأ پيدايش ثروت جديد
مىشود؛ نظير كشت زمين، يا آبيارى نخل كه در هر دو مورد- درصورتىكه قرارداد
ويژهاى كه سهم كشت كننده يا آبيارى كننده را در مزد و اجرت معلومى معين كرده باشد
وجود نداشته باشد- نتيجه كار كشت كننده (محصول به دست آمده از كشت، يا ميوه به دست
آمده از آبيارى نخل، نظير آنچه در روايت هارون بن حمزه[1]
و در روايات باب غصب[2] آمده بود)
متعلق به كشت كننده زمين يا آبيارى كننده نخل است، اگرچه زمين و نخل ملك ديگرى
باشد.
ب-
تأثير كار در مالكيت خصوصى ثروت موجود، در آنجا كه ثروت موجود فاقد بهرهزايى باشد
و كار اقتصادى در آن بهرهزايى به وجود آورد. توضيح بيشتر اين مطلب در آينده خواهد
آمد.
قسمت
دوم: تفصيل نظريه:
همانگونه
كه در ابتداى بحث اشاره كرديم، تفصيل نظريه منشأيت كار براى مالكيت ثروتهاى
نخستين را در سه مبحث بررسى مىكنيم.