و مباحث علمى ايشان به چشم نمى‌خورد، بلكه عبارت «لتحصيل الحجّة»- تقريباً- دلالت روشنى بر اين نكته دارد كه ايشان در طريق «تحصيل الحجّة» بودن را ملاك اصولى بودن مى‌دانسته و چون به عقيده ايشان مباحث الفاظ و استلزامات در اين طريق نيستند؛ از اصول خارج‌اند.

اين خود يك مبناست. عده‌اى از علماى اصول به طور صريح، مباحث الفاظ را از دائره علم اصول، خارج دانسته‌اند. در ميان اين دسته از صاحب نظران اصولى، به دو تن از برجسته ترين آنها اشاره مى‌كنيم:

\* حضرت امام خمينى (قدس سره):

كه تأكيد و تصريح دارند كه مباحث الفاظ از مسائل اصول نيست.

معظّم له، ضمن تعريف علم اصول به اينكه:

هُوَ العِلمُ بالقَواعِدِ الآلِيةِ التِى يمكِنُ أنْ تَقَعَ كُبرَى استِنتَاجِ الأحكامِ التَكلِيفِيةِ الإلهيةِ أوْ الوَظِيفَةِ العَمَليةِ[1].

تأكيد مى‌فرمايند كه: «مباحث الفاظ» از دائره مسائل علم اصول خارج‌اند؛ لكن به دليل كثرت دوران آنها در استدلالات فقهى از يك سو و عدم تعرّض به آنها در علمى ديگر از سوى ديگر، در علم اصول درباره آنها بحث مى‌شود.

\* محقّق بزرگوار مرحوم سيد محمّد تقى حكيم (رحمة الله عليه):

كه با تأكيد بر اينكه: ميزان در اصولى بودن مسأله، اين است كه «كبراى قياس استنباط حكم شرعى» قرار بگيرد؛ مباحث الفاظ و نيز مباحث استلزامات عقلى را- به دليل اينكه كبراى قياس استنباط حكم شرعى قرار نمى‌گيرند- از مسائل اصول خارج مى‌داند. معظّم له مى‌فرمايد:

[1] . مناهج الأصول، ج 1، ص 51.