responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : اصول فقه نوين نویسنده : اراکی، محسن    جلد : 1  صفحه : 236

2) در آنجا كه منشأ اشتراك لفظى اختلاط يا ادغام اقوام در يكديگر نباشد و واضع لفظ واحد براى معانى متعدد، متعدد نباشد فوايد و اغراض خاصى براى اشتراك لفظى قابل تصوّر است كه بالنتيجه نه تنها مرجوح نخواهد بود كه از نظر عقلايى راحج و مفيد نيز مى‌باشد.

مهم‌ترين فوايد و اغراضى كه ترتّب آنها بر اشتراك لفظى متصوّر است عبارت‌اند از:

1) فايده سهولت و روانى: توضيح اينكه بسيار اتفاق مى‌افتد كه لفظى از نظر تركيب لفظى و صوتى، روان و تلفظ آن آسان است، لذا عقلاء ترجيح مى‌دهند از اين لفظ در افاده معانى متعددى بهره گرفته شود، و تحمل هزينه يا مؤونه استخدام قرينه در برابر فايده روانى و آسانى لفظ، عقلايى و با صرفه است؛

2) فايده آشنايى و انس: گاهى به دليل اينكه لفظى براى مردم آشنا و مأنوس است از آن براى استفاده در حكايت از بيش از يك معنا استفاده مى‌شود، در اين فرض تحمل هزينه و مؤونه استخدام قرينه در برابر بهره جستن از مأنوسيت و آشنا بودن لفظ براى اهل زبان با صرفه و مفيد و معقول است؛

3) فايده اجمال و ابهام: در برخى موارد، اجمال كلام، يا ابهام معناى مقصود و لو به‌طور نسبى- براى عقلاء مطلوب، بلكه لازم است. عقلاء- در برخى موارد- لازم مى‌بينند به گونه‌اى سخن بگويند كه براى همه كس مفهوم نباشد يا در زمان تكلم مفهوم نباشد، و در زمان مناسب مفهوم شود در اين گونه موارد به كار بستن لفظ مشترك اين غرض را تحقق مى‌بخشد. و طبيعى است كه تحمل هزينه استخدام قرينه نه تنها به صرفه است بلكه استخدام قرينه براى افاده معنا، علاوه بر خود لفظ، عين مطلوب است.

مورد سوم: ضرورت اشتراك لفظى‌

نقل شده است كه جمعى، به ضرورت اشتراك لفظى قائل شده‌اند، و چنين استدلال كرده‌اند كه: معانى و مقاصدى كه بشر نيازمند تفهيم آنها و حكايت از آنها و دلالت بر آنهاست‌

نام کتاب : اصول فقه نوين نویسنده : اراکی، محسن    جلد : 1  صفحه : 236
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست