نام کتاب : اصول فقه نوين نویسنده : اراکی، محسن جلد : 1 صفحه : 111
3) در اينجا
دلالت تصديقى سومى وجود دارد و آن اين است كه آنچه دريافت كننده دلالت، دريافت
كرده، واقعاً مقصود به كارگيرنده بوده است.
بنابر
اين، دلالت تصديقى بر سه قسم است؛ زيرا سه نوع دلالت
تصديقى در كلام هر گويندهاى مىتواند وجود داشته باشد:
1)
دلالت تصديقى نخستين: دلالت كلام است بر اراده به كار گيرى لفظ مخصوص (يا به طور
كلى دلالت گر مخصوص) در معناى مخصوص؛
2)
دلالت تصديقى دوم: دلالت كلام است بر اراده تفهيم معناى لفظ به شنونده؛
3)
دلالت تصديقى سوم: دلالت كلام است بر جدى بودن اراده تفهيم معناى لفظ به شنونده؛
يعنى: آنچه را گوينده به شنونده تفهيم كرده است، واقعاً مىخواسته و مقصود او بوده
است.
بنابر
آنچه توضيح داديم، پنج نوع دلالت به دست آمد:
1)
دلالت تصوّرى نخستين؛
2)
دلالت تصوّرى دوم؛
3)
دلالت تصديقى نخستين؛
4)
دلالت تصديقى دوم؛
5)
دلالت تصديقى سوم؛
در
آينده، در رابطه با اقسام پنج گانه فوق الذكر دلالت، توضيحات بيشترى خواهيم داد؛
لكن فعلًا به هميناند ازه اكتفا مىكنيم.
\*
دلالت مطابقى و التزامى:
از
آنجا كه مدلول- چه مدلول تصوّرى وچه مدلول تصديقى- احياناً، لوازمى به همراه دارد
(يعنى: اشيايى وجود دارند كه در عرصه دلالت با آنها همراه و از آنها انفكاك
ناپذيرند) لذا دلالت، از اين لحاظ، تقسيمبندى سومى پيدا مىكند:
1)
دلالت مطابقى؛
2)
دلالت التزامى.
دلالت
«مطابقى» دلالت دالّ است بر خود مدلول و دلالت «التزامى» دلالت دالّ است بر لازم
مدلول و از آنجا كه اين تلازم گاه ميان مدلول تصوّرى و لازم آن و گاه ميان مدلول
تصديقى و لازم آن است، دلالت از اين ناحيه به چهار قسمت تقسيم مىشود:
1)
دلالت تصوّرى مطابقى؛
2)
دلالت تصوّرى التزامى؛
نام کتاب : اصول فقه نوين نویسنده : اراکی، محسن جلد : 1 صفحه : 111