زود آوردن غذا

زود آوردن غذا نوعی احترام گذاشتن به مهمان است. وقتی اکثریت مهمان‌ها حضور یافتند و یک یا دو نفر حاضر نبودند و از وقت مقرّر تأخیر داشتند، حق حاضران مقدّم بر افرادی است که تأخیر دارند، اما اگر کسی که تأخیری دارد فقیر است و ممکن است دلش بشکند دیر آوردن غذا مانعی ندارد. یکی از دو معانی آیة مبارکه هَلْ أَتاكَ حَديثُ ضَيْفِ إِبْراهيمَ الْمُكْرَمين‌؛ «آیا حکایت مهمانان ارجمند ابراهیم به تو رسیده است».[1] این است که حضرت ابراهیم† مهمانان را با زود حاضر کردن غذا گرامی داشت که جملة فَما لَبِثَ أَنْ جاءَ بِعِجْلٍ حَنيذٍ؛ «طولی نکشید که گوساله بریان پیش آورد»[2] دلالت بر آن دارد.[3]

امروز چيزی خورده‌ای؟

خورش بود میزبان گونه گونه نه گفتن کزین کم خور و زان فزون

اگر چه بود میزبان خوش زبان پزشکی نه خوب آید از میزبان[4]

امام صادق†: لَا تَقُلْ‌ لِأَخِيكَ‌ إِذَا دَخَلَ عَلَيْكَ أَكَلْتَ الْيَوْمَ شَيْئاً وَلَكِنْ قَرِّبْ إِلَيْهِ مَا عِنْدَكَ فَإِنَّ الْجَوَادَ كُلَّ الْجَوَادِ مَنْ بَذَلَ مَا عِنْدَهُ؛ «هرگاه برادرت بر تو وارد شد به او نگو امروز چیزی خورده‌ای؟ بلکه آنچه در خانه داری برایش بیاور؛ زیرا بخشنده واقعی کسی است که آنچه را دارد ببخشد».[5]

روش پیشینان آن بود که همه نوع غذا را با هم می‌آوردند و روی سفره می‌گذاشتند. تا هر کس هر چه مایل است بخورد و اگر تنها یک نوع غذا موجود بود به مهمان‌ها یادآوری می‌کردند. تا مهمان‌ها به مقدار نیاز از آن برخوردار

[1]. الذاریات، 24.

[2]. هود، 69.

[3]. المحجة البیضاء، ج3، ص39.

[4]. اسدی.

[5]. بحار الانوار، ج75، ص455، ح28.