كتاب كامل الزيارات‌

شيخ ابوالقاسم جعفر بن محمد بن قولويه رحمه الله‌[1]

موضوع كتاب كامل الزيارات، مجموعه احاديث و روايات اهل بيت عليهم السلام درباره شيوه زيارت حضرت رسول صلى الله عليه و آله و ديگر امامان و امامزادگان عليهم السلام و ثواب و فضيلت آن مى‌باشد.

ابن قولويه در آغاز كتاب، تمام راويان كتاب خود را توثيق كرده است‌[2]. «

لكن ما وقع لنا من جهة الثقات من اصحابنا ...

[1]- محدث نورى رحمه الله داستان جالبى از ابن قولويه رحمه الله به نقل از كتاب« خرايج» قطب الدين راوندى رحمه الله آورده است كه همان را علامه مجلسى رحمه الله در جلد 13 بحارالانوار باب 23( باب كسانى كه امام زمان عليه السلام را ديده‌اند) نقل كرده است. علامه مجلسى رحمه الله مى‌نويسد: در« خرايج» راوندى رحمه الله است كه از ابوالقاسم جعفر بن محمد بن قولويه رحمه الله روايت شده كه گفت: وقتى در سنه 307( يعنى سال 337 هجرى) به عزم حج بيت اللَّه وارد بغداد شدم، و آن سالى بود كه قرامطه« حجر الاسود» را به جاى خود برگردانيده بودند بيشترين سعى من اين بود كه خود را به مكه برسانم و ببينم چه كسى حجر الاسود را در جاى خود نصب مى‌كند.

زيرا در خلال بعضى از كتاب‌ها ديده بودم كه نوشته بود:« حجر الاسود را مى‌ربايند و بار ديگر امام آن عصر عليه السلام، آن را در جاى خود نصب مى‌كند، چنان‌كه در زمان حجاج بن يوسف، امام زين العابدين عليه السلام آن را در جاى خود نهاد و به همان حال ماند.

[2]- در خصوص توثيق تمام راويان كتاب كامل الزيارات اختلاف وجود دارد. مرحوم استاد الفقهاء سيد خويى رحمه الله نهايتاً با توجه به توثيق ابن قولويه در مقدمه كتاب قائل شدند كه تمام مشايخ ابن قولويه ثقه مى‌باشند. لكن رجالى خبير مرحوم ميرزا جواد تبريزى قدس سره مى‌فرمودند: سلسله روات در كتاب ابن قولويه بايد مورد بررسى قرار گيرد تا وثاقت يا ضعف خبر معلوم شود و توثيق ابن قولويه ناظر به اعتبار كتب يا افرادى است كه از آن كتب روايات را نقل كرده است و ناظر به موثق بودن راويان روايات كامل الزيارات نمى‌باشد.

ولى در بغداد دچار بيمارى سختى شدم، به طورى كه جان خود را در معرض خطر ديدم و-