فصل اول: در وصيت‌هاى منجّز مريض‌

(مسئله) در صورتى كه شخص مريضى در مرضى كه منتهى به مرگش مى‌شود تصرفاتى در اموالش كند كه آن تصرفات منجز باشد، اين گونه تصرفات به دو قسمت تقسيم مى‌شود: 1- تصرفاتى كه مجانى نمى‌باشد؛ مثل اينكه جنسى را به قيمت واقعى آن و يا اينكه مالى را به قيمت واقعى اجاره دهد. اينگونه تصرفات بلا اشكال صحيح مى‌باشد.

2- تصرفاتى كه مشتمل بر نوعى بخشش و اعطاء مجانى باشد؛ مثل اينكه بنده‌اى را آزاد نمايد و يا اينكه كسى را برئ الذمه نمايد و يا اينكه هديه‌ى مجانى به كسى بدهد. و يا اينكه هبه و هديه معوضه بوده، ولى عوضى را كه در مقابل آن قرار داده، قيمتش كمتر از جنسى باشد كه هديه داده و يا اينكه جنس را كمتر از قيمت آن بفروشد و يا اينكه اجاره دهد، و يا اينكه متاعى را به كمتر از قيمتش كه آن را اجاره مى‌كنند و مانند اينها كه تصرف موجب نقص در مال او مى‌شود. بنابر ظاهر اين قسم از تصرفات صحيح بوده و قول بعضى از فقها كه گفته‌اند، بايد از ثلث مال‌