سؤال (122) آيا مى‌توان از دارويى كه انسان را در مقابل گرسنگى در روز كمك مى‌كند و او را از ضعف و ناتوانى نجات مى‌دهد، در شب‌هاى ماه رمضان استفاده نمود؟

خوئى (قدس سرّه): اگر اين دارو را قبل از فجر بخورد، مانعى ندارد.

سؤال (123) در صورتى كه شوهر به خاطر مريضى و يا مسافرت توان روزه گرفتن را ندارد، مى‌تواند با همسرش در حالى كه او خواب است، نزديكى نمايد و اگر زن در هنگام نزديكى از خواب بلند شود، بايد شوهر عمل جماع و نزديكى را ترك نمايد، آيا مرد در حال روزه مى‌تواند با دست خود و ماليدن آن به آلت تناسلى منى خود را انزال نمايد؟

خوئى (قدس سرّه): در صورت خواب بودن همسر اين عمل مانعى ندارد و در صورتى كه در اثناء عمل از خواب بيدار شود، مرد بايد خود را از او جدا نمايد. اما استمناء به شكلى كه در سؤال ذكر شده، مطلقاً حرام است و در روز ماه رمضان اين عمل در حكم افطار به حرام مى‌باشد، والله العالم.

سؤال (124) خلبانى كه روزه، او را از عملش بازداشته و موجب ناتوانى و ضعف در قوه‌ى بينايى او مى‌شود و اين مشكل در حال كار و هدايت هواپيما خطرات جدى دارد، آيا مى‌تواند روزه را افطار نمايد؟