بگيرد، ولى اگر ذمّى بعد از بيع مسلمان شود، مسلمان حق دارد قيمت را مطالبه نمايد.

(مسأله 2108) اگر كسى مالى را به شخصى در شهرى بدهد تا آن را به طرف معامله‌اش در شهر ديگر حواله دهد، مانعى ندارد، در صورتى كه حواله دهنده بر ذمّه طرفى كه در آن شهر است مالى داشته باشد و فرقى ندارد حواله كمتر از آن چيزى است كه داده يا بيشتر است.

(مسأله 2109) آنچه را كه با قرضِ به ربا گرفته وجاهل به حكم يا موضوع بوده، سپس متوجه شود، اگر توبه نمايد، آنچه را گرفته مال خودش است وبايد بعد از آن ربانگيرد.

(مسأله 2110) اگر مالى را كه در آن ربا هست به ارث ببرد، چنان‌چه با مالِ حلال مخلوط باشد، چيزى بر اونيست، ولى اگر معلوم باشد وصاحبش را مى‌شناسد، بايد به او برگرداند وگرنه حكم مال مجهول‌المالك را دارد.

نكته ارشادى‌

قرض دادن به مؤمن مخصوصاً به نيازمندان از مستحبات مؤكد است به خاطر خصوصيتى كه درآن است كه (به وسيله آن) نياز او برآورده شده، گرفتاريش برطرف مى‌شود، از پيغمبر صلى الله عليه و آله روايت شده: «هركس مؤمنى را قرض بدهد وتوانايى او را در نظر داشته باشد مال او زياد مى‌شود و ملائكه بر او رحمت مى‌فرستند تا آن را ادا نمايد». نيز از پيامبر صلى الله عليه و آله روايت شده: «هر كس به برادر مسلمانش قرض دهد، در مقابل هر درهمى كه به او قرض داده به وزن كوه احد از كوههاى رضوى وطور سينا براى اوحسنه است. و اگر در طلبش با او مدارا نمايد، به خاطر اين مدارا مانند برق جهنده فروزان، بدون حساب وعذاب از روى صراط مى‌گذرد. وهركس برادر مسلمانش نزد او شكايتى برد و به او قرض ندهد، خداوند عزّ وجلّ در روزى كه نيكوكاران را جزا مى‌دهد، بهشت را بر اوحرام مى‌كند».

از امام صادق عليه السلام روايت شده: «هيچ مؤمنى نيست كه به مؤمنى براى رضاى خدا قرض دهد مگراينكه خداوند ثواب صدقه را براى او حساب مى‌كند تا اين‌كه مالش به او برگردد». نيز از آن حضرت روايت شده كه: «بر درب بهشت نوشته شده صدقه ده برابر وقرض هيجده برابر ثواب دارد».