است و واجب نيست اثرى را كه عادتاً به هنگام پاك كردن با سنگ از بين نمى‌رود، زائل كند.

(مسأله 67) اگر قبل يا بعد از غائظ نجاست ديگرى مثل خون خارج شود ومحل را نجس كند، فقط با آب قابل تطهير است.

مستحبات و مكروهات تخلّى‌

مستحب است هنگام تخلى كسى او را حتى از دور نبيند وسر را در حال تخلى بپوشاندو هنگام كشف عورت بسم اللَّه بگويد ودعاى وارده را بخواند و هنگام واردشدن به مكان تخلّى، اوّل پاى چپ وموقع بيرون آمدن، اول پاى راست را بگذارد وسنگينى بدن را بر پاى چپ بيندازد وپاى راست را باز بگذارد ومستحب است استبراء نمايد.

تخلى در خيابان، كوچه‌ها، زير درخت ميوه و در جاهاييكه مورد نفرين مردم قرارمى گيرد مانند درب خانه ها، وجاهايى كه كاروانها در آن فرود مى‌آيند ومقابل خورشيد وماه وبول كردن روبه روى باد و در زمين سخت وسوراخ جانوران و در آب- خصوصاً آب ايستاده- و خوردن يا نوشيدن و حرف زدن به غير ذكر خدا و غير اينها در حال تخلى مكروه است.

(مسأله 68) بنابراقوى آب استنجاء نجس است اگرچه از بول باشد، ونمى توان با آن وضو يا غسل كرد ويا نجاست را برطرف نمود، ولى اگر چيزى با آن ملاقات كند نجس نمى‌شود مگر آن‌كه آن آب به نجاست متغير شده باشد، يا اين‌كه نجاست از محل متعارف مخرج غائط تجاوز كند، يا اين كه در آن اجزاء نجاست موجود باشد، يا اين‌كه با بول وغائط، نجاستى مثل خون خارج شود در اين مواردچيزى كه با آب استنجاء ملاقات كرده نيز نجس مى‌شود.

استبراء

استبراء عملى است كه مردها بعد از بيرون آمدن بول انجام مى‌دهند وكيفيت آن اين است كه سه بار (با انگشت ميانه) از مخرج غائط تا بيخ آلت بكشد وبعد از آنجا تا ختنه گاه را سه بار بكشد وپس ازآن سه مرتبه سر آلت را فشار دهد.

فايده استبراء اين است كه اگر رطوبتى بعد از استبراء خارج شود كه احتمال مى‌دهد بول باشدمحكوم به طهارت است ولازم نيست وضو بگيرد. اما اگر كسى استبراء نكند اگرچه ترك‌