1582- از حيوانات دريايى بجز ماهيان پولك‌دار و بعضى از انواع مرغابيان دريايى كه مشخصات حليّت آنها در بيان احكام مرغان و پرندگان گفته مى‌شود، همه حرام گوشت هستند، حتى آنهايى كه هم اسمشان در خشكى زندگى مى‌كند و حلال است، نظير گاو دريايى بنابر اقوى.

1583- تخم هر ماهى حلال گوشت حلال است، هرچند نرم باشد؛ و تخم ماهى حرام گوشت حرام است، اگرچه زبر باشد؛ و در صورت اشتباه احتياط در نخوردن نرم آن است؛ لكن هرگاه معلوم نباشد كه تخمى از ماهى حلال است يا از ماهى حرام و جنس آن زبر باشد و زبر بودنش هم مشتبه باشد و معلوم نباشد كه زبر است يا نه خوردنش حلال است.

1584- هرگاه ماهى فلس‌دار مرده با ماهى زنده در آب صيد شود و معلوم نباشد كداميك از آنها زنده و كداميك مرده صيد شده، بنابر اقوى بايد از خوردن هر دو اجتناب شود. 1585- خوردن ماهى‌اى كه معلوم نيست فلس‌دار است يا نه جائز نمى‌باشد.

دوم- حيوانات صحرايى:

1586- حيوانات صحرايى متشكل از دو گروه مى‌باشند: 1- اهلى، 2- وحشى، كه از ميان حيوانات اهلى گوسفند، بز، قوچ، گاو، شتر، گاوميش، اسب، قاطر و الاغ حلال گوشت هستند- البته گوشت سه صنف اخير مكروه مى‌باشد، و كراهت گوشت قاطر شديدتر و كراهت گوشت اسب خفيف‌تر است و شير اين سه صنف نيز مكروه مى‌باشد- و بقيه چهارپايان اهلى مانند سگ، گربه، سمور و موش اهلى و ... حرام گوشت مى‌باشند؛ و از ميان حيوانات وحشى آهو، غزال، گاو وحشى، بز كوهى، قوچ كوهى، گوزن، گورخر و ملخ حلال گوشت مى‌باشند؛ و خوك و درندگان حرام گوشت هستند.

1587- بهائمى كه در صحراء پيدا مى‌شوند و حرمت گوشت آنها ثابت نشده، حلال گوشت هستند.

1588- خرگوش با اينكه از درندگان نيست ولى گوشتش حرام است.

1589- خوردن گوشت مار، عقرب، موش، سوسمار و يَربوع‌[1] و جوجه تيغى و همچنين تمام حشرات از قبيل جيرجيرك، كوليج، شپش، كرم، كك، پشه مگس و ... حرام مى‌باشد.

[1] - يَربوع نوعى موش است كه داراى دستهاى كوتاه و پاها و دم بلند مى‌باشد.