نيست؛ زيرا اگر دو واجب فرض شود هر يك غير ديگرى است و صدق غيريت مستلزم تناهى است و هذا خلف.

4- مطلق هستى تعدد پذير است ولى هستى مطلق جز خودش چيزى نيست؛ وصرف الشئ لا يتكرر و الا لم يكن وجودا مطلقا، و قوله تعالى: «اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ» (ص: 65) يصح نظارته الى احد الوجهين الاخيرين او كليهما.

157- اسپانيا و اندلس‌

در اواخر قرن اول هجرى (15 رجب 92 ه.) سربازان فداكار مسلمان كه شماره آنان به 12000 تَن مى‌رسيد قواى دولتى اسپانيا را كه يك‌صد هزار تن بودند شكست دادند و با برقرارى عدالت اجتماعى بين پيروان همه‌ى مذاهب، بهترين تمدن را در آنجا به شكوفا رساندند. ولى وقتى پس از هشت قرن اسپانيا به علت ضعف تدين زمامداران آنجا، دوباره بدست مسيحيان اروپايى افتاد جنايات و وحشى‌گرى‌هاى اروپائيان مسيحى عليه مسلمانان به حدى رسيد كه تاريخ انسانى را شرمنده ساخت.

" گوستاولبون" مى‌نويسد كه: نصارا تمام تساهل مذهبى و همدردى هايى را كه اعراب در طول مدت چندين قرن نسبت به آنها نشان داده بودند، يك دفعه از نظر محو ساختند. و با وجود قرار دادهاى عديده و در نهايت درجه‌ى قساوت وبيرحمى با ايشان سلوك نمودند.

او مى‌نويسد كه: جمعى از نصارى معتقد بودند همه مسلمان‌ها از اسپانيا اخراج شوند و جمعى مى‌گفتند كه همه آنها كشته شوند،" فليپ دوم" پادشاه وقت دستور اخراج همه را صادر كرد، اين فرمان طورى اجرا شد كه در نتيجه سه ربع (75 فيصد) مسلمانان؛ قبل از اين كه از اسپانيا خارج شوند به قتل رسيدند.

اسقف اعظم" طليطله" كه رئيس محكمه مقدس بود رأى داد كه: تمام مسلمانان را همراه زن و بچه هايشان از دم شمشير بگذرانند.

و راهبى بلدا نام، قدمى جلوتر گذاشت و از روى‌