شخص مؤمن با
اين عمل فقط درد فيزيكى را متحمل مىشود؛ ولى از نظر روانى آرامش دارد؛ در حالىكه
شخص كافر هم درد فيزيكى دارد و هم درد روانى، هردو را بايد تحمل كند و تحمل درد
روانى خيلى مشكل تر از درد فيزيكى است. اكنون در دنياى مدرن و پيشرفته، خيلى
كسانى ديده مىشوند كه به خاطر درد روانى دست به خود كُشى مىزنند.
«وَ
إِنَّهُ لَحَسْرَةٌ عَلَى الْكافِرِينَ»
قرآن
براى كفار هم در دنيا مايه حسرت است و هم در آخرت. در دنيا خود را در قفس شهوات
حيوانى اسير كرده بودند و آيات قرآن را تكذيب مىكردند؛ ولى در قيامت كه مىرسند
جز حسرت راه ديگرى براى آنها وجود ندارد.
درجاى
ديگر مىفرمايد: «وَ يَوْمَ يَعَضُّ الظَّالِمُ عَلى يَدَيْهِ يَقُولُ يا
لَيْتَنِي اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا»[1]
كفار در روز قيامت ازحسرت زياد هردو دست خود را با دندان مىگيرد. افسوس مىخورد
كه اى كاش! من در دنياى مادى راه درستى را در پيش مىگرفتم. يعنى كاش! من در دنيا
به حرف فرستاده خدا گوشمىدادم و مانند مؤمنين از ايشان اطاعت مىكردم تا بهسوى
او راه پيدا مىكردم. امّا اين حسرت بسيار دير است و نفعى براى آنها ندارد.
مراحل
يقين
«وَ
إِنَّهُ لَحَقُّ الْيَقِينِ»
نكته
أخير كه در اين سوره وجود دارد، خداوند جل جلاله قرآن را به حق اليقين توصيف
مىكند.