حالا چه بدانند و چه ندانند آن روز فرا مى‌رسد؛ مگر بهتر نيست، قبل از آن‌كه فرصت فوت شود، انسان متوجه خود باشد؛ براى آينده خود فكر درست و اساسى داشته باشد، تا در آن روزى‌كه حساب گرفته مى‌شود، بتواند به‌طور درست حساب دهد. البته اين موضوع يك بحث بسيار دقيق و علمى مى‌خواهد و من نمى‌خواهم اكنون وارد آن بحث شوم؛ زيرا فهميدن آن براى اكثر مردم عوام كه بيننده‌ى تلويزيون تمدن هستند، مشكل است. بحث‌هاى علمى بايد در مدارس و يا مجالس علمى مطرح شود.

آشكارشدن نيت‌ها

«وَ حُصِّلَ ما فِي الصُّدُورِ»

آن چيزهاى را كه در دل خود پنهان كرديد در روز قيامت آشكار مى‌شود. در اين‌آيه مباركه دو نكته وجود دارد.

نكته اول: گفته شده است كه «حُصِّلَ» از ماده تحصيل است. مثلًا مى‌گوييم وزارت تحصيلات عالى، تحصيل در عربى به معنى اين است كه مغز را از پوست بيرون كند و آن را حاصل نمايد. اصل معنى تحصيل همين است كه چيزى را حاصل نمايد.

نكته دوم: گفته مى‌شود كه كلمه «حُصِّلَ» در مقام استعمال به مرور زمان آهسته آهسته از اين معنى بيرون گرديده و به معنى استخراج آمده است. مطلق استخراج است. لازم نيست كه مغز و پوست باشد؛ يعنى آن چيزهاى كه در سينه‌هاى انسان است، ظاهر مى‌شود. انسان در دنيا حرف‌هاى زيادى مى‌گويد، كلمات خوب و دل‌نشين را بيان مى‌كند؛ اماّ در باطن به فكر منافع شخصى خود است. خصوصاً در عصر حاضر و در دنياى پرخم و پيچ سياست، عده‌اى از استفاده جويان پست فطرت، پليدترين اراده‌ها را در باطن خود دارند؛ وقتى‌كه در حضور