يك مبلغ مسيحى در گزارش خود براى كليساى «سان پول، بزرگترين كليساى آن عصر» نوشته:

هيچ امرى عجيب‌تر از اين واقعه نيست كه هفتصد ميليون مسيحى و اولاد انجيل در مقابل چهل نفر مسلمان كه در واقع روح يك سيد روحانى در كالبد آن‌ها بيش نيست، اين‌گونه مقهور گردند.

4- نقش قرآن در جهان‌

وضع فكرى و اخلاقى اجتماعى دنيا بالعموم و عرب‌ها بالخصوص، قبل از رسالت حضرت محمد (ص) و نزول قرآن مجيد به همه معلوم و روشن است كه دوره كامل جاهليت بود.

يكصد سال پس از نزول قرآن به جاى ملوك الطوايفى در قريه‌ها و بيابان‌ها، عرب‌ها داراى يك حكومت قوى اسلامى شدند كه تا خاك فرانسه امتداد يافت و احتمالا ثلث دنيا معمور آن زمان را در بر مى‌گرفت.

به جاى خرافات و اوهام و جاهليت مطلقه، داراى علم و كمال و معرفت و يك تمدن بى‌نظيرى شدند كه تاريخ بشريت نظير آن را نديده بود و گوستاو ليون محقق جامعه شناس فرانسوى در كتاب معروف و تحقيقى‌اش (تمدن اسلام و عرب) ثابت مى‌كند كه عرب‌ها شش قرن استادان غربى‌ها بودند، و اگر تمدن اسلامى شكل نمى‌گرفت، تمدن غربى قرن‌ها به عقب مى‌افتاد. بنابراين قرآن تنها سبب بيدارى مسلمانان نشد كه بركتش به همه جهان تمدن امروز هم رسيده است، به نمونه‌هايى از نوآورى مسلمانان در پناه تعليمات قرآن توجه نماييد، تا شايد دوباره از كتاب الهى خود الهام مجددى بگيريم و از ذلت فعلى به درآييم. رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا وَ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَ تَرْحَمْنا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ.

1- ساعت در عصر هارون ساخته شد و براى شارلمان پادشاه فرانسه به عنوان هديه فرستاده شد كه ناگاه مردم پاريس، قصر را محاصره كردند