جامعه قراردارد، أصل آن هر چه باشد از سليمان نيست. كتاب اشعياى نبى مطالبى از پيش گوييها- مواعظى- است كه دو يا چند نفر مؤلف در سالهاى 710 و 300 ق م تأليف كرده‌اند.[1]

دانشمندان عقيده دارند كه اين سفر- سفر ايوب- در قرن پنجم پيش از ميلاد نوشته شده و متن آن بيش از هر كتاب دينى قديم ديگر در معرض پريشانى و فساد قرار گرفته است.

چند جمله مختصر ديگر در مورد تورات‌

1- تورات موسى (ع) از بين رفته و عزرا بار ديگر آن را با الهام به وجود آوره است.[2]

2- از ايرادات دانشمندان يهود شناس و انتقاداتى كه بعمل آورده اند اين نتيجه به دست مى‌آيد كه كتاب عهد قديم مانند ساير كتب، محصول كار إنسان است. (مقارنة الأديان ص 258 بنقل از اظهر الحق ص 261)

ريچارد سمون مى‌گويد: اكثر كتب مقدس يهودى از تأليفات علماى يهود است (جاهليت و اسلام ص 405 و 406 تأليف يحى نورى)

از تحقيقات محققين آنان به شكل قاطع استنتاج مى‌شود كه تورات موجود متعلق به عصر واحدى نيست؛ بلكه اسفار آن به زمان هاى مختلفى اختصاص دارد مثلًا سفر خروج در قرن نهم و سفر تثنيه در قرن هشتم پيش از ميلاد نوشته شده است. (مصدر سابق)

در سفر تثنيه آمده است: موسى (ع) عبدالرّب در سر زمين مؤاب فوت كرد و تا به امروز قبر او معلوم نيست.[3]

اين مطلب صريح است كه اين عبارت بعد از مدتى از فوت موسى (ع) نوشته شده و ازخود

[1] - فليسين شاله تاريخ مختصر أديان ترجمه خدايار محبى ص 281.

[2] - مقارنة الأديان ص 258 بنقل از اظهر الحق ص 261

[3] - تاريخ جامع أديان ترجمه على اصغر حكمت ص 331.