شددوا على انفسهم فشدد اللَّه على انفسهم) يعنى اگر هر گاوى را كه ميخواستند ذبح ميكردند ايشان را مجزى ميبود و لكن چون تشديد و سخت گيرى كردند بر خود و در قول مراجعت نمودند حق تعالى نيز بر ايشان تشديد و مراجعت كرد پس بجهت اين تقريع ايشان فرمود بتمادى و زجر ايشان كرد از مراجعت بقوله‌ فَافْعَلُوا ما تُؤْمَرُونَ‌ پس بكنيد آنچه فرموده ميشويد بآن ضمير مفعول كه راجع بموصول باشد محذوفست اى (ما تؤمرونه) بمعنى (تؤمرون به) كقوله (امرتك الخير فافعل ما امرت به) و ميتواند بود كه ما مصدريه باشد و مصدر بمعنى مفعول اى (فافعلوا امركم بمعنى مأموركم) يعنى اقدام نمائيد بفرموده شده خود و امتثال امر حق تعالى نمائيد قالُوا گفتند بار ديگر ادْعُ لَنا رَبَّكَ‌ بخوان براى ما پروردگار خود را يُبَيِّنْ لَنا تا ظاهر و هويدا سازد براى ما ما لَوْنُها كه چيست رنگ آن بقره‌ قالَ إِنَّهُ يَقُولُ‌ گفت موسى كه ميگويد خدا إِنَّها بَقَرَةٌ صَفْراءُ بدرستى كه آن گاويست زرد فاقِعٌ لَوْنُها در غايت زرديست رنگ آن بر وجهى كه‌ تَسُرُّ النَّاظِرِينَ‌ شاد گرداند و متعجب و مسرور سازد از رنگ خود نظر كنندگان را بوى فقوع بمعنى نصوع الصفرة است و لهذا اصفر بآن مؤكد ميشود فيقال (اصفر فاقع) كما يقال اسود حالك و اسناد آن بلون با آنكه صفت صفراء است بجهت ملابست لونست بصفراء و در اين اسناد مزيت تاكيد است كانه قيل (صفراء شديدة الصفرة صفرتها) و حسن تفسير آن نموده به اينكه سوداء شديدة السوداء و جمالات صفر را نيز باين تفسير نموده‌اند و ميشايد كه تعبير بصفرة از سوداء بجهت آن باشد كه صفراء از مقدمات سواد است و يا اينكه بر فوق سواد ابل صفرة ميباشد و در اين نظر است زيرا كه صفرة باين معنى مؤكد بفقوع نميشود و اصل سرور لذتيست در قلب نزد حصول نفع يا توقع آن مأخوذ از سر و چون هنوز اشتباه ايشان باقى بود از اين جهت تكرار سؤال اول كردند بجهت استكشاف زايد و بار ديگر

قالُوا ادْعُ لَنا گفتند بموسى كه بخوان از بهر ما رَبَّكَ‌ خداوند خود را يُبَيِّنْ لَنا تا آشكارا گرداند براى ما ما هِيَ‌ كه آن چه گاويست كار كننده است يا در صحرا چرنده است و بعد از آن بجهت اعتذار تكرار سؤال گفتند كه‌ إِنَّ الْبَقَرَ بدرستى كه گاو آن‌ تَشابَهَ عَلَيْنا متشابه شده‌اند بر ما چه ميانه سال زرد رنگ بسيارند و تذكير فعل باعتبار لفظ بقر است‌ وَ إِنَّا و بدرستى كه ما إِنْ شاءَ اللَّهُ‌ اگر خواهد خدا لَمُهْتَدُونَ‌ هر آينه از جمله راه يافتگان باشيم بدين گاو يا بقاتل عاميل و از حضرت رسالت صلّى اللَّه عليه و آله منقول‌