4/ 15 تقييد اطلاق‌ها و تخصيص عام‌ها

483. امام صادق عليه السلام: هر گاه بنده با نيّتى راست و دلى با اخلاص، خداوند- تبارك و تعالى- را بخواند و به پيمان خداوند عز و جل وفا كند، دعايش مستجاب مى‌شود؛ امّا اگر خداوند عز و جل را بدون نيّت و اخلاص بخواند، دعايش اجابت نمى‌شود. مگر نه اين كه خداوند متعال مى‌فرمايد: «به پيمان من وفا كنيد، به پيمان شما وفا مى‌كنم»؟ پس كسى كه وفا كند، وفا مى‌بيند.[1]

484. الكافى‌- به نقل از نوح بن شعيب-: ابن ابى العوجا، از هشام بن حكم پرسيد: آيا خدا حكيم نيست؟

گفت: چرا. او حكيم‌ترين حكيم‌هاست.

گفت: پس مرا از اين سخن خداى عز و جل: «هر چه از زنان خوشايندتان است، با دو و سه و چهار تا ازدواج كنيد. پس اگر نگرانيد كه عدالت نورزيد، با يكى [ازدواج كنيد]»[2] آگاه كن. آيا اين فرض نيست؟ گفت: چرا.

گفت: پس مرا از اين سخن خداوند عز و جل: «و شما هرگز نمى‌توانيد ميان زنان عدالت ورزيد، و اگر تمايلِ شديد [به يكى‌] پيدا كرديد، تمام تمايلتان به يكى نباشد»[3] آگاه كن. كدام حكيم، اين گونه حرف مى‌زند؟

هشام، جوابى نداشت. پس عازم سفر به مدينه شد و خدمت امام صادق عليه السلام رسيد.

امام عليه السلام به او فرمود: «اى هشام! در غير زمان حج و عمره به مدينه آمده‌اى؟

گفت: آرى. فدايت گردم! به خاطر امر بسيار مهمّى آمده‌ام. ابن ابى العوجا از من‌

[1].

[2]. نساء: آيه 3.

[3]. نساء: آيه 129.