24. امام صادق عليه السلام: قرآن، در [شب‌] بيست و سوم ماه رمضان، فرو فرستاده شد.[1]

2/ 2 نزول دفعى و تدريجى قرآن‌

25. بحار الأنوار: امام صادق عليه السلام به مُفضَّل فرمود: «اى مُفضّل! قرآن، در طول بيست و سه سال، نازل شد. خداوند مى‌فرمايد: «ماه رمضان كه در آن، قرآنْ فرو فرستاده شد»[2] و فرموده است: «ما آن را در شبى خجسته، فرو فرستاديم. ما هشدار دهنده بوديم. در آن [شب‌]، هر كار، [به نحوى‌] استوار، فيصله مى‌يابد. [اين‌] كارى است از جانب ما. ما فرستنده [ى پيامبران‌] بوديم»[3] و فرموده است: « [گفتند:] «چرا قرآن، يك‌جا بر او نازل نشده است؟!». اين گونه [آن را به تدريج نازل كرديم‌] تا قلبت را به وسيله آن، استوار گردانيم»[4]».

مفضّل گفت: سَروَرم! اين، همان تنزيلِ [يك‌جايىِ‌] قرآن است كه خداوند، در كتابش آن را بيان كرده است. پس ظهور وحى در طول بيست و سه سال، چگونه بوده است؟

فرمود: «آرى، اى مفضّل! خداوند، قرآن را در ماه رمضان بر پيامبر صلى الله عليه و آله عطا نمود، و ايشان، آن را تنها در هنگام لزوم، ابلاغ مى‌كرد و فقط در زمانى كه امر يا نهى‌اى ضرورت مى‌يافت، بيان مى‌نمود. پس جبرئيل عليه السلام با وحى، فرود آمد و آنچه را بِدان مأمور بود، ابلاغ كرد، و خداوند فرمود: «و زبانت را [در هنگام وحى،] زود به حركت در

[1].

[2]. بقره: آيه 185.

[3]. دخان: آيه 3- 5.

[4]. فرقان: آيه 32.