است؛[1] اما تحريف از نوع كاستى، در ميان اهل سنّت‌[2] و شيعه‌[3] قائلانى دارد[4] كه به رواياتى استناد كرده‌اند كه در سند يا دلالت، ناتمام اند. با اين همه، ديدگاه مشهور دانشمندان فريقَين، سلامت قرآن از تحريف است. دانشمندان بزرگ شيعه همانند:

شيخ صدوق،[5] شيخ مفيد،[6] سيّدِ مرتضى،[7] شيخ طوسى‌[8] و امين الاسلام طبْرِسى،[9] بر اين نكته پاى فشرده‌اند كه قرآن موجود، بدون هيچ كاستى همان قرآنى است كه بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شده و هر كس جز اين به شيعه نسبت دهد، بر شيعه دروغ بسته است. همچنين آنان روايات بيانگر تحريف را فاقد ارزش استناد دانسته‌اند.[10]

ادلّه و شواهد نفى شُبهه تحريف‌

براى نفى شبهه تحريف مى‌توان از دلايل و مؤيّدات: عقلى، قرآنى، روايى، تاريخى و تجربى بهره جست. البته مقتضاى اين ادله متفاوت است، بدين معنا كه برخى از آنها كم شدن يك سوره يا يك آيه را نفى مى‌كنند و برخى كم شدن يك كلمه و حتّى يك حرف را شامل مى‌شوند.

1. ادلّه قرآنى‌

براى اثبات تحريف‌ناپذيرى قرآن كريم، دست كم به سه آيه حفظ، نفى باطل و رصد

[1]. براى تفصيل بيشتر، ر. ك: مجمع البيان: ج 1 ص 14؛ تفسير الصافى: ج 1 ص 36؛ آلاء الرحمن: ص 25؛ صيانةالقرآن من التحريف: ص 18- 19.

[2]. براى نمونه: مجمع الزوائد: ج 7 ص 163؛ كنز العمّال: ج 1 ص 517 و 541؛ الدرّ المنثور: ج 6 ص 420- 422.

[3]. اوائل المقالات: ص 186- 187؛ الاقطاب الفقهيّة: ص 16.

[4]. المسائل السروية: ص 79؛ البيان: ص 201؛ صيانة القرآن من التحريف: ص 40.

[5]. الاعتقادات: ص 84.

[6]. المسائل السروية: ص 82.

[7]. مجمع البيان: ج 1 ص 43.

[8]. التبيان فى تفسير القرآن: ج 1 ص 3.

[9]. مجمع البيان: ج 1 ص 15 و 43.

[10]. المسائل السروية: ص 82؛ مجمع البيان: ج 1 ص 43.