مصحف گردآورده را در اختيار مسلمانان قرار نداد، بلكه آن را به عمر كه در اين كار همراهش بود منتقل كرد و بعد از عمر نيز نزد دخترش حفصه بود تا اين كه عثمان در يكسان‌سازى مصاحف از آن استفاده كرد و بعد از مرگ حفصه، به دست مروان از بين رفت.[1] شايد بتوان اين گزارش را كه مى‌گويد: ابوبكر خود شخصاً مصحفى نگاشت و از زيد بن ثابت خواست در آن نظر كند و زيد نپذيرفت تا اين كه ابو بكر، عمر را واسطه كرد وآن‌گاه زيد پذيرفت، مؤيدى بر اين مدّعا دانست.[2] گفتنى است كه بنا به گزارشى، عمر براى نخستين بار به جمع قرآن پرداخت؛[3] اما ابن حجر و به تبع او سيوطى، با اشكال در سند اين روايت، بر اين باورند كه مقصود، آن است كه عمر براى اوّلين بار به ابوبكر اشاره كرد تا قرآن را جمع‌آورى كند.[4]

در هر حال، به احتمال زياد هدف اصلى برخى گزارش‌ها، ثبت فضيلت «اوّلين جامع قرآن» براى افراد خاصّى است. بر اساس روايات فراوان- كه از فريقين گزارش شده‌اند-، نخستين جامع قرآن بعد از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله امير مؤمنان عليه السلام بوده است و ايشان، بعد از وفات پيامبر خدا، از خانه بيرون نيامد تا اين كه قرآن را جمع‌آورى‌كرد،[5] هر چند دستگاه خلافت، مصحف على عليه السلام را به عللى نپذيرفت.[6]

ديدگاه سوم: توقيفى بودن بيشتر سوره‌هاى قرآن‌

جمعى از قرآن‌پژوهان معتقد به توقيفى بودن ترتيب بيشتر سوره‌هاى قرآن اند؛ اما

[1]. المصاحف: ج 1 ص 170-/ 171؛ دراسات قرآنيه: ص 86.

[2]. جمال القراء: ج 1 ص 264.

[3]. المصاحف: ج 1 ص 170-/ 171؛ كنز العمّال: ج 2 ص 578.

[4]. فتح البارى: ج 9 ص 10؛ الإتقان فى علوم القرآن: ج 1 ص 155.

[5]. ر. ك: المصاحف: ج 1 ص 169-/ 170؛ عمدة القارى: ج 20 ص 16؛ التفسير الصافى: ج 1 ص 1. ر. ك: بيّنات: شماره 28، ص 81.

[6]. ر. ك: بيّنات: شماره 28، ص 81.