2/ 4: احاديث مربوط به نزول نخستين وحى قرآنى‌

الف- سوره علق‌

123. امام على عليه السلام‌- در پاسخ سؤال از نخستين سوره قرآن كه خداوند عز و جل فرو فرستاد-:

نخستين سوره قرآن كه خداوند عز و جل در مكّه فرو فرستاد، سوره‌ «اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ» و نخستين سوره‌اى كه در مدينه فرو فرستاد، سوره بقره بود.

124. امام صادق عليه السلام: نخستين سوره‌اى كه بر پيامبر خدا صلى الله عليه و آله نازل شد، «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‌ اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ» بود و آخرين سوره‌ «إِذا جاءَ نَصْرُ اللَّهِ»[1].

125. امام رضا عليه السلام: از پدرم [امام كاظم عليه السلام‌] شنيدم كه از پدرش [امام صادق عليه السلام‌] حديث مى‌كرد كه نخستين سوره‌اى كه نازل شد، «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‌ اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ» و آخرين سوره‌اى كه نازل شد، «إِذا جاءَ نَصْرُ اللَّهِ وَ الْفَتْحُ» بود.

126. امام هادى عليه السلام: چون پيامبر خدا صلى الله عليه و آله چهل‌ساله شد و خداوند عز و جل به قلب او نگريست و آن را برترين و بزرگ‌ترين و فرمان‌بُردارترين و خاشع‌ترين و خاكسارترينِ دل‌ها يافت، به درهاى آسمان دستور داد و گشوده شدند. آن گاه، محمّد صلى الله عليه و آله به آنها مى‌نگريست. سپس به فرشتگان دستور داد، كه فرود آمدند و محمّد صلى الله عليه و آله به آنها مى‌نگريست. سپس به رحمت دستور داد، كه از نزد پاى عرش تا سرِ محمّد، بر او فرود آمد و تمام وجودش را در بر گرفت، و جبرئيلِ روح الأمين، طاووس فرشتگان، را- كه حلقه‌اى از نور، او را در ميان داشت-، ديد كه بر وى فرود آمد و بازويش را گرفت و تكانش داد و گفت: اى محمّد! بخوان. محمّد صلى الله عليه و آله گفت: «چه‌

[1]. علّامه مجلسى مى‌گويد: شايد مقصود، اين باشد كه پس از سوره« نصر»، سوره كاملى نازل نشد و اين با نزول برخى آيات پس از آن- آن گونه كه مشهور است-، منافات ندارد( مرآة العقول: ج 12 ص 518).