امام سجاد (ع) در رساله حقوق، پرهيز از خوردنى‌ها و آشاميدنى‌هاى حرام را حق شكم، و انسان را به رعايت آن مكلف مى‌داند:

وأما حق بطنك فأن لا تجعله وعاء لقليل من الحرام و لا لكثير و أن تقتصد له فى الحلال.[1]

واما حق شكم تو اين است كه آن را ظرف كم يا زياد از حرام قرار ندهى، و از حلال هم به‌اندازه استفاده كنى.

سيره پيشوايان دينى (عليهم السلام) و نيز علماى بزرگ اسلامى در اين حوزه بسيار مبسوط، خواندنى و جذاب است كه پرداختن به آن، فرصتى مستقل و تتبعى وسيع مى‌طلبد و در جاى خود بسى ارزنده خواهد بود.

2. كنترل شكم از پرخورى‌

رفتار ديگرى كه درباره خوردن و آشاميدن بايد به آن توجه شود، پرهيز از پرخورى است. دورى از پرخورى، ضمن تأمين سلامت جسم، نورانيت دل و قلب را در پى خواهد داشت‌[2] و گرفتارى در دام پرخورى، در كنار فراهم آوردن زمينه ابتلا به بيمارى‌هاى جسمى و روحى، قساوت قلب و تاريكى دل را در پى دارد.[3]

پيامبر خدا (ص) در خصوص ضرورت و اهميت پرهيز از زياده‌روى در خوردن و آشاميدن و تأثير آن در باطن و قلب انسان فرموده است:

لا تُميتُوا الْقُلُوبَ بِكثْرَةِ الطَّعامِ وَ الشَّرابِ، فَإِنَّ الْقُلُوبَ تَمُوتُ كالزُّرُوعِ إِذا كثُرَ عَلَيهِ الْماءُ.[4]

[1]. تحف العقول: ص 445.

[2]. ر. ك: الفردوس: ج 1 ص 291 ح 1138:

[3]. ر. ك: محمدتقى سبحانى نيا، حديث تندرستى، نشر هماى غدير، قم 1386 ص 73.

[4]. مكارم الأخلاق: ج 1 ص 320 ح 1025.