1. اختلاف در تعريف سعادت. توضيح آنكه برخى، درباره مفهوم سعادت و رستگارى، كه در معناى محدودتر مى‌توان از آن به سود و منفعت شخصى تعبير كرد، اختلاف نظر دارند. منشأ اين اختلاف غالباً به اعتقادات فرد باز مى‌گردد.

2. ناتوانى در تشخيص صحيح راه نيل به سعادت. به عبارت ديگر، ممكن است تعريف سعادت در نظر برخى يكسان باشد اما در تشخيص راه رسيدن به سعادت، ميان آنان تفاوت‌هايى وجود داشته باشد. نتيجه تفاوت در تشخيص راه سعادت، اختلاف در اعمال و رفتار خواهد بود.

اين دو عامل موجب مى‌شود افراد در وضعيت‌هاى يكسان، رفتار و انتخابى متفاوت داشته باشند. اما تقريباً كسى نيست كه با وجود علم و آگاهى، رفتارى برگزيند كه به ضرر شخص خودش بوده، هيچ‌گونه نفع شخصى را در آن لحاظ نكرده باشد. ازاين‌رو حتى كسى كه در منازعه و دعوا اغماض كرده، از مطالبه حقش صرف نظر مى‌كند و حق را به ديگرى مى‌دهد، براى خود نفع بزرگ‌ترى همچون رضايت خدا و سعادت اخروى را كه براى او اهميت بيشترى دارد تصور مى‌كند و براى نيل به آن از مجادله پرهيز مى‌كند؛ يا شرافت خود را به واسطه تخاصم با همنوعانْ ازدست‌رفته قلمداد مى‌كند و ازاين‌رو از پافشارى بر مطالبه حق صرف نظر مى‌كند. همچنين كسى كه خود را از مكانى بلندبه پايين پرتاب مى‌كند تا به زندگى‌اش پايان دهد، براى خلاصى و راحتى خود اين اقدام را انجام داده، تنها راه آسايش و رهايى خود از ناكامى‌ها، شكست‌ها و بلاياى زندگى را در آن مى‌بيند. بنابراين به نظر مى‌رسد انسان‌ها فطرتاً همواره در پى سعادت و رستگارى خود هستند و چيزى جز آن را در زندگى دنيوى و باورهاى اخرويشان نمى‌جويند. آن‌ها سعادت را در دستيابى به ناداشته‌هاى خود مى‌يابند و همواره در پى نيل به ناداشته‌هاى خود هستند. لذا گاه سعادت خود را در كمال حقيقى و معنوى مى‌يابند؛ گاه جاودانگى خويش را رستگارى و سعادت قلمداد مى‌كنند؛ و گاه لذت را همان سعادت مى‌دانند و هدف را دستيابى به لذت قرار مى‌دهند. اين امور همگى از جمله حقايقى است كه آدمى نيل به آن‌ها را سعادت و كاميابى به شمار مى‌آورد. اما ممكن است برخى لذت‌ها با لذتى بادوام‌تر و بزرگ‌تر در تعارض قرار گيرد. در اينجا آگاهى و قدرت انتخابِ بالا و توان مقابله با خواهش‌هاى نفسانى، امكان انتخاب‌