پيش
از تبيين رويكردهاى پژوهشى در باره كتابهايى كه تاكنون در باره امام مهدى عليه
السلام نگارش يافته، اشاره به چند نكته ضرورى است:
1.
مسئله مهدويّت از آن رو كه در سخنان پيامبر و سپس امامان شيعه به فراوانى مطرح
شده، و نيز از آن رو كه فرجام تاريخ از دغدغههاى جدى و هميشگى بشر بوده و هست، و
نيز به دليل فوق طبيعى بودنِ برخى از مسائل مهدويّت، از قرون نخستين كانون توجّه
مسلمانان بوده و در دورههاى مختلف تاريخ اسلام آثار فراوانى در اين باب نگاشته
شده است.
2.
آثار نگارشيافته در موضوع مهدويّت، گاهى داراى عناوين صريح و مستقيمى چون المهدى،
الغيبة، صاحب الزمان بوده، و گاهى هم ذيل عناوين ضمنى و مرتبط، مانند الفتن و
الملاحم، الرجعة، اشراط الساعة، دجّال و آخر الزمان، به مسئله مهدويّت
پرداختهاند.
3.
برخى نويسندگان در كتابهايى مستقلًا به موضوع مهدويّت پرداختهاند و تمام كارشان
را به اين موضوع اختصاص دادهاند؛ امّا در كتابهاى بسيار تنها بخشى از اثر به اين
موضوع اختصاص دارد. در ميان نوشتههاى كهن، بويژه منابع حديثى
[1]. به قلم پژوهشگر ارجمند،
حجة الاسلام و المسلمين مهدى مهريزى.
نام کتاب : دانشنامه امام مهدى بر پايه قرآن، حديث و تاريخ نویسنده : محمدی ریشهری، محمد جلد : 1 صفحه : 51