مستشرقان در آشنايى با مهدويّت شيعى به شمار مى‌آيد.[1] وى با روش تاريخى- تحليلى تلاش دارد امامت و مهدويّت را راهبردى سياسى در مذهب شيعه معرّفى كند. البته اين كتاب كاستى‌هاى مهمّى هم دارد كه در نقد دكتر سيّد حسين نصر و فرزندش به آنها اشاره شده است.[2]

3. مهدويّت در مطالعات يهودى- اسرائيلى‌

برخى از محقّقان، مطالعات مستشرقان يهودى- اسرائيلى را نظر به تفاوت رويكرد آنان به مقوله مهدويّت و تشيّع، جدا از ساير مطالعات غربيان ياد كرده‌اند. مراد از مستشرقان يهودى، يهوديانى هستند كه قبل از شكل‌گيرى رژيم صهيونيستى به مطالعاتى در باره اسلام پرداخته‌اند، و مستشرقان اسرائيلى بيشتر به محققان يهودى‌اى اطلاق مى‌شود كه بعد از تشكيل اين رژيم وارد مطالعات اسلامى شده‌اند.[3]

در يك ارزيابى مى‌توان گفت: مستشرقان اسرائيلى تلاش دارند مطالعات مستشرقان يهودى را به حاشيه برانند و با رويكرد شكاكانه به تحليل مسائل شيعى، از جمله مهدويّت، بپردازند و نقاط ترديد و ابهام را در تاريخ تشيّع برجسته كنند.[4]

آنان همچنين تلاش دارند شبهه اقتباسى بودن عقيده به مهدويّت از تورات و ميراث مسيحى را تقويت نمايند.[5] براى نمونه كلبرگ بر اين ادعا تأكيد دارد كه‌

[1]. اين كتاب در سال 1984 م از سوى انتشارات شيكاگو و در 356 صفحه منتشر شده است.

[2]. نقد و بررسى كتاب« سايه خدا و امام غائب»، سيّد حسين نصر و سيّد ولى رضا نصر، مجله ايران نامه، سال پنجم، ص 180- 171.

[3]. التشيع و الاستشراق: ص 325.

[4]. همان: ص 340.

[5]. همان: ص 341.