بزرگوارى بكند، شهوترانى و دنبال هواى نفس رفتن براى او كار منفورى است و نرفتنش كارى آسان، و برحسب كلام امام صادق عليه السّلام برعكس، آن كسى كه اين احساس در او نيست و در خود، احساس نمى‌كند كه من كسى هستم، شخصيتى ارزشمند هستم، بزرگوارى و شرافتى دارم، آن كسى كه اين احساس را باخت، همه‌چيز را باخته است: «فلا تأمن شرّه».[1]

آبراهام مزلو، از ميل به عزّت نفس، به تمايل به اعتبار و حيثيت، مقام، شهرت، افتخار، برترى و حرمت، ياد مى‌كند و معتقد است كه ارضاى اين ميل در كودكى، پيامدهايى از قبيل: اعتماد به نفس، ارزش، توانمندى، لياقت، كفايت و مفيد و مثمر ثمر بودن را دارد و بى‌اعتنايى به آن، موجب حقارت، ضعف و درماندگى مى‌شود.[2]

ارضاى نياز به عزّت و برخوردار شدن از اعتماد به نفس بالا و برعكس، عدم احساس عزّت و شخصيت و نداشتن اعتماد به نفس، تا حدّ زيادى در خانواده رقم مى‌خورد. ويرانگى‌هايى كه در بعضى خانواده‌ها بر شخصيت و اعتماد به نفس كودكان وارد مى‌شود، گاهى تا سنين بزرگ‌سالى نيز با آنها باقى مى‌ماند و جز با تلاش فراوان، قابل درمان نيست؛ همان‌طور كه رفتارهاى عزّت‌برانگيز والدين در ارتباط با كودك، رشد سالم روانى (و ازجمله رشد جنسى) را موجب مى‌گردد.

بنابراين، بايد با پذيرش شخصيت كودك و احترام به او در حد متعادل، زمينه تربيت سالم را فراهم كرد و موجبات رشد احساس اعتبار و عزّت را در او افزايش داد تا از انجام دادن كارهاى زشت و انحرافات (و از جمله انحرافات جنسى) محفوظ باشد. پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله باتوجّه به آثار مهمّ تربيتى احترام و اكرام كودك، در اين زمينه، به والدين تأكيد مى‌كند و مى‌فرمايد:

أكرموا أولادكم، و أحسنوا آدابهم.[3]

كودكان خود را گرامى بداريد و آداب آنها را نيكو گردانيد.

[1]. فلسفه اخلاق، ص 136.

[2]. ر. ك: انگيزش و شخصيت، ص 74.

[3]. مكارم الأخلاق، ص 222؛ وسائل الشيعة، ج 21، ص 476؛ بحار الأنوار، ج 104، ص 95.