بخش اوّل را- كه به كلّيات اختصاص دارد- به بررسى واژه «عصمت» در لغت و اصطلاح اختصاص داده، و حكمت عصمت، رابطه ميان عصمت و اختيار، حدود و مراتب عصمت، و موضوع عصمت زمامداران از ديدگاه فريقين را مطرح كرده است.

در بخش دوم، به ادلّه عصمت امام على عليه السلام در قرآن، روايات و سيره امام على عليه السلام پرداخته است. وى در اين بخش از يازده آيه و نه روايت استفاده نموده، و پس از بررسى وجوه دلالت هر يك، ادلّه عصمت امام على عليه السلام در سيره گفتارى و رفتارى ايشان پرداخته است.

79. بررسى اسرار و احكام فقهى از ديدگاه «نهج البلاغه»

، ناهيد فياضى، كارشناسى ارشد فقه و مبانى حقوق اسلامى، دانشگاه آزاد اسلامى واحد اراك، استاد راهنما:

دكتر محمّد مهدى گرجيان، استاد مشاور: حجة الاسلام محمّد رضا آشتيانى، 1379، 383 ص.

سؤالاتى ازاين قبيل كه آيا احكام، داراى اسرارند؟ اسرار احكامِ بايدها (حلال‌ها) در اسلام چيست؟ اسرار احكام نبايدها (حرام‌ها) در اسلام چيست؟ و بررسى دين از راه دانش چگونه است؟ موضوعات بررسى شده در پنج فصل اين پايان‌نامه‌اند.

فصل نخست را، عناوينى چون تأليف و جمع‌آورى نهج البلاغه، تاريخچه مطالعاتى، بيان مسئله فرضيات، اهداف و حدود مطالعاتى، و تعريف اصطلاحات پژوهشى تشكيل مى‌دهد.

فصل دوم، به بررسى كتاب‌هاى كليدى در باره نهج البلاغه، مانند الكاشف، الهادى إلى موضوعات نهج البلاغه، غرر الحكم و الدليل على موضوعات نهج البلاغه پرداخته است.

در فصل سوم، شناسنامه نهج البلاغه را توضيح داده و علت اين كه چرا براى تحقيق و پژوهش خود، اين كتاب را انتخاب نموده است.

فصل چهارم- كه مفصّل‌ترين فصل و موضوع اصلى رساله را تشكيل مى‌دهد- از بخش‌هاى مختلفى تشكيل شده كه در آنها، به تجزيه و تحليل يك يك اسرارِ احكام فقهى در نهج البلاغه پرداخته و شامل اين عنوان‌هاست: نماز، روزه، خمس و زكات، حج، امر به معروف و نهى از منكر، جهاد، تقيه. نگارنده، در هر بخش، با تعريف واژه مربوط و كاربرد آن در اصطلاحات و محاورات عرفى و بيان اقسام و ادله تشريع هر كدام، آيات الاحكام هر موضوع را، با دليل مخصوص به آن شرح داده است.