راه مى‌اندازد و با ديگران ستيزه مى‌كند.

چهارمين نفر كسى است كه اسلام را آن گونه كه هست، فهميده است؛ مسائل را درك كرده و امر و نهى پيغمبر را ديده است؛ نه عمداً حاضر است بر پيغمبر دروغ ببندد و نه اشتباه و خطا مى‌كند و نه چيزى بر او پوشيده است. اينها هستند كه در جامعه بايد دورشان را گرفت، حرفشان را شنيد، محور آنها را قبول كرد و راه آنها را رفت و ديگران را هم بايد دعوت كرد كه راه و رسم جداگانه، فكر جدا و حكومت جداگانه براى خود نداشته باشند.

اين روايت، مفصّل است؛ من چند جمله بيشتر يادداشت نكرده‌ام؛ اگر ما بخواهيم اين روايت را، اين خطبه را از اوّل تا آخر بخوانيم، بسيار مفيد و سودمند است.

برادران و خواهران گرامى! ما در عين حال كه بايد آزادى قلم، آزادى فكر، آزادى عقيده و آزادى عمل را در محدوده قانون اساسى و قوانين عادى، براى همه مردم- موافق و مخالف- فراهم كنيم، بايد مواظب وضع جامعه خود باشيم كه افراد منافق، نفوذى، بد انديش و توطئه‌گر نتوانند از اين آزادى‌ها سوء استفاده كنند و وحدت ما را به هم بزنند.

اين وحدت ما كه امروز بحمد اللّه افتخار آفرين است و هم براى خود ما و هم براى دشمنان ما كاملًا قابل لمس و قابل توجّه است، با عنايت پروردگار و فعاليت مؤمنينِ از خود گذشته به دست آمده و بايد با كمال قدرت، حفظ شود.

بايد مواظب باشيم كه مبادا توطئه‌ها، شبكه‌ها، طيف‌ها، جريان‌ها و گروه‌هايى كه اين وحدت را به هم مى‌زنند، به وجود آيند.

همچنين بايد مواظب باشيم كه مبادا به عنوان حفظ وحدت و انجام مسئوليت، سبب انزوا و كنار رفتن نيروهاى اصيل انقلاب بشويم؛ آنهايى كه علاقه‌مند به اسلام و انقلاب‌اند و امتحان خودشان را داده‌اند. آنهايى كه گذشته‌اى پر افتخار دارند يا آنهايى كه تازه واردِ صحنه انقلاب مى‌شوند، امّا مى‌توانند نيروهاى بسيار ارزنده و شايسته‌اى براى اسلام و انقلاب و مملكت و براى امور تخصصى باشند. نبايد با اين گونه افراد، برخوردى كنيم كه از انقلاب و اسلام ناراحت و منزوى گردند.

اگر ما اين گونه افراد را از صحنه خدمت به اسلام و انقلابْ منزوى كنيم، در واقع وحدت را به نام حفظ وحدت، مخدوش كرده‌ايم.

ما در اين مرحله تاريخ، مسئوليتى بسيار ظريف و دقيق را بر عهده داريم كه نبايد افراط و تفريط كنيم و با سهل‌انگارى، يا از آن طرف با سختگيرىِ بيش از حد، اين وحدت را مخدوش سازيم.

خداوند ان‌شاءالله به همه ما توفيق عنايت بفرمايد تا بتوانيم راه خدا و صراط مستقيم را آن گونه كه خدا از ما خواسته است، به آخر برسانيم.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ اذا جاءَ نَصْرُ اللَّهِ وَ الْفَتْحُ وَ رَأَيْتَ النَّاسَ يَدْخُلُونَ فى‌ دينِ اللَّهِ افْواجاً فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَ اسْتَغْفِرْهُ انَّهُ كانَ تَوَّاباً[1]

خطبه دوم‌

بسم اللّه الرّحمن الرّحيم‌

الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمينَ وَ الصَّلاةُ وَ السَّلامُ عَلى‌ سَيِّدِنا مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّيِّبينَ الطَّاهِرينَ.

فكر مى‌كنم قبل از آنكه خطبه دوم را شروع كنم، همگى مى‌دانيد كه اين خطبه در اطراف مسئله جنگ است؛ مسئله‌اى كه امروز براى ما و امّت اسلامى و مستضعفين جهان، اوّلين مسئله است. ما مسئله‌اى مهم‌تر و مقدّم‌تر

[1]- سوره نصر( 110).