مبنى بر اين باشد كه پروردگار عالم بعضى امور را سبب يا مقارن و هماهنگ بعضى امور ديگر قرار داده و بقيه سببيّت يا تقارن و سلب آن در قبضه قدرت مطلقه او مى‌باشد، اشكال ندارد.

«مسأله 2763» شعبده‌بازى در صورتى كه براى جلوه‌دادن حق به شكل باطل و يا باطل به شكل حق باشد، جايز نيست، ولى اگر تنها براى سرگرمى باشد، اشكال ندارد.

«مسأله 2764» احضار ارواح چنانچه موجب اشاعه دروغ و فريب مردم يا برهم زدن نظم عمومى و مانند آن باشد، جايز نيست و خواب مصنوعى (هيپنوتيزم) در صورتى كه اثر سويى بر آن مترتّب نباشد يا معالجه امراضى بر آن متوقّف باشد، دليلى بر حرمت آن وجود ندارد، اما اگر از اين ناحيه اثر سوء يا خطر جانى پديد آيد، حرام بوده و در اين صورت مسبِّب، ضامن است.

«مسأله 2765» غنا و هر آوازى كه مشتمل بر باطل بوده يا موجب برانگيختن و تحريك شهوت شده و به نظر عرف، مناسب با مجالس فسق و فجور باشد، به تنهايى يا همراه با نواختن چيزى باشد، خواندن و گوش دادن و نيز ياد دادن و شغل قرار دادن آن حرام است. در روايات اسلامى «مَلاهى و غِنا» بسيار مذّمت شده‌اند، از جمله در روايتى آمده: «خانه‌اى كه در آن شراب و آلات لَهْو و غِنا و قمار باشد، ملائكه به آن خانه وارد نمى‌شوند و دعاى اهل خانه مستجاب نمى‌گردد و بركت از آن خانه برداشته مى‌شود.»[1] «مسأله 2766» غناى زنان خواننده در مجالس عروسى استثنا شده و حرام نمى‌باشد، ولى بايد مردهاى نامحرم صداى آنان را نشنوند و مشتمل بر باطل نباشد و بنابر احتياط واجب بايد به مجلس عروسى اكتفا شود و در مجالس جشن ديگرى خوانده نشود و هر آواز يا صوت يا عملى كه موجب تحريك شهوت شده و يا آثار حرام ديگرى بر آن مترتّب گردد و يا به نظر عرف موجب فساد و هرزگى باشد، خواندن، گوش دادن و يا اشاعه آن و نيز تعليم و تعلّم و شغل قراردادن آن حرام است.

«مسأله 2767» سرودهاى مهيّجى كه به هنگام جنگ براى تحريك احساسات افراد

[1]- وسائل‌الشيعة، چاپ آل البيت، باب 100 از« أبواب ما يكتسب به»، ح 13، ج 17، ص 315.