براى به جا آوردن عمره مفرده در ماه رجب؛ ولى اكنون توانايى مالى براى انجام دادن هر دو را ندارد. در اين صورت كدام يك را بايد مقدّم كند؟ و آيا نسبت به نذر ديگر كه توانايى انجام دادنش را ندارد، تكليفى دارد يا نه؟

پاسخ: در فرض مذكور، چنانچه مستطيع نبوده، هر يك از دو نذر را كه زمان به جا آوردن مورد آن جلوتر است، بايد مقدّم بدارد و به نذر ديگر پس از تمكّن عمل كند.

[1894] سؤال 58: اگر كسى نذر كند كه امسال يك عمره مفرده در ماه رمضان به جا آورد و همچنين به جا آوردن حجّ تمتّع در همين سال را نيز نذر كرده باشد و قدرت مالى براى انجام دادن هر دو را در امسال نداشته باشد، وظيفه‌اش چيست؟ اگر يكى را مطلق و ديگرى را مقيّد به امسال نذر كرده باشد، حكمش چيست؟

پاسخ: در فرض اول، بايد عمره مفرده در ماه رمضان را انجام دهد و در فرض دوم، نذرى كه مقيد به امسال است، بايد به جا آورده شود و نذر ديگر را بعداً انجام دهد.

حجّ استحبابى‌

[1895] سؤال 59: افرادى هستند كه حَجّة الاسلام را به جا آورده‌اند و سال‌هاى بعد به عنوان حجّ استحبابى يا به نيابت از معصومين عليهم السلام و يا به عنوان حجّ تبرّعى از طرف بعضى از مؤمنين حج به جا مى‌آورند. با توجه به اين كه ذبح و قربانى در كشتارگاه فعلى، خارج از منى‌ است و حجّ افراد قربانى ندارد، آيا براى افراد فوق، احوط، انجام دادن حجّ افراد است؟

پاسخ: مورد مذكور در سؤال، موجب احتياط براى به جا آوردن حجّ افراد نمى‌شود و اشخاص مذكور مى‌توانند هر يك از اقسام سه گانه حج را انجام دهند، بلكه به جا آوردن حجّ تمتّع افضل است.