مصرف زكات‌

صرف كردن زكات بدون اجازه مجتهد

[1789] سؤال 25: آيا زكات را خودمان مى‌توانيم بدون اجازه مجتهد، به مصارف معيّن شده در شرع برسانيم؟

پاسخ: بلى، زكات را بدون اذن مجتهد هم مى‌شود در موارد بيان شده در رساله به مصرف رساند؛ ولى بهتر است از مجتهد اذن گرفته شود.

زكات را در چه راه‌هايى مى‌توان صرف نمود؟

[1790] سؤال 26: لطفاً فرق صدقه با هديه را بيان كنيد و بفرماييد كه آيا بين هديه به فقير و صدقه فرقى هست يا خير؟ و آيا صدقه را فقط به فقير مى‌دهند يا به غنى هم مى‌توان صدقه داد و آيا صدقه دادن به سادات جايز است يا خير؟

پاسخ: در صدقه، علاوه بر بلوغ و عقل و رشد عقلى و مجبور نبودن، قصد قربت لازم است؛ ولى در هديه، قصد قربت لازم نيست و شرط هم نيست. در صدقه، بعد از قبض و اقباض، رجوع جايز نيست؛ ولى در هديه، در صورت باقى ماندن عين هديه، به جز در مواردى، رجوع جايز است. صدقه و هديه، هر دو خوب هستند؛ ولى صدقه بهتر است وثواب بيشترى دارد. صدقه واجب، مثل زكات مال و زكات فطره را نمى‌توان به شخص غنى داد؛ ولى صدقه مستحبّى را مى‌توان داد؛ اما بهتر است كه به فقير داده شود. زكات مال و زكات فطره غير سيّد را نمى‌توان به سيّد داد و بنا بر احتياط بقيه صدقات واجب، مثل صدقه نذرى و ردّ مظالم و كفّارات واجبِ غير سيّد را نيز نمى‌توان به سيد داد؛ ولى صدقه مستحبّ غير سيّد را مى‌توان به سيّد داد؛ اما سيّد مى‌تواند هم صدقه واجب و هم صدقه مستحبّ خود را به سيّد بدهد.

[1791] سؤال 27: آيا گرفتن صدقه بر سيّد حرام است؟

پاسخ: زكات واجب (زكات مال و زكات فطره) غير هاشمى را نمى‌توان به‌