پاسخ: در اين موارد، تشخيص با عرف است و در مورد اختلاف، اگر مقلّد، اهل تشخيص باشد، نظرش براى خودش معتبر است و اگر مقلّد، اهل تشخيص نباشد، مى‌تواند از گفته مجتهد تبعيت كند.

[76] سؤال 76: تشخيص ضرورت كه عمل به بعضى از مسائل شرعى به آن بستگى دارد، آيا بر عهده خود مكلّف است؟

پاسخ: ضرورت، در معانى مختلفى استعمال مى‌شود. معناى مورد نظر مجتهد را بايد از او بپرسد؛ ولى تطبيق بر مورد، بر عهده خود مكلّف است.

تبعيض در تقليد

[77] سؤال 77: آيا تبعيض در تقليد در يك باب (مثلًا مصرف خمس) جايز است؟ و آيا تبعيض، استمرارى است؛ يعنى در همان مسأله كه عمل كرده، مى‌تواند به مجتهد مساوى رجوع كند؟

پاسخ: تبعيض در تقليد، در ابتدا در صورت تساوى مجتهدين، بى‌اشكال است؛ ولى اگر در مسأله‌اى تقليد كرد، احتياطاً نمى‌تواند به مجتهد ديگر رجوع كند، مگر دومى اعلم از اولى باشد كه در اين صورت، رجوع واجب است.

[78] سؤال 78: فردى كه مقلّد يك مرجع است، آيا مى‌تواند در عين حال كه به فتواى مرجع خود عمل مى‌كند، به فتواى مرجع ديگر هم عمل نمايد؟

پاسخ: اگر مرجعى كه از ايشان تقليد مى‌كنيد، اعلم باشد و فتوا بدهد، نمى‌توانيد به فتواى ديگرى عمل كنيد و اگر فتوا نداده و احتياط واجب فرموده، مى‌توانيد به فتواى مجتهد ديگر با رعايت الأعلم فالأعلم عمل نماييد و در صورت تساوى، در مسائلى كه از يكى از آنان تقليد كرده‌ايد، احتياطاً نمى‌توانيد از ديگرى تقليد نماييد.

[79] سؤال 79: آيا كسى كه مقلّد يك مرجع است، مى‌تواند در يك يا دو يا چند مسأله‌