نام کتاب : انسان در تراز قرآن نویسنده : راد، على جلد : 1 صفحه : 55
د- رحمت يا اختلاف
در نگاه برخى از مفسران پيشين و معاصر، مطابق آيه (وَ لَوْ شاءَ رَبُّكَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّةً واحِدَةً وَ لا يَزالُونَ مُخْتَلِفِينَ إِلَّا مَنْ رَحِمَ رَبُّكَ وَ لِذلِكَ خَلَقَهُمْ)[1]: «و اگر پروردگار تو مىخواست، بىگمان همه مردم را امت واحدى قرار مىداد؛ درحالى كه پيوسته در اختلاف هستند، مگر كسانى كه پروردگار تو به آنان رحم كرده، و براى همين آنان را آفريده است». رحمت الهى، به عنوان هدف آفرينش انسان بيان شده است؛[2] چنين معنايى در روايات تفسيرى شيعه و سنى نيز به چشم مىخورد.[3] مراد از رحمت را برخى دين اسلام[4] و برخى ديگر آن را هدايت به حق و آيين حنيف[5] دانستهاند كه با همديگر قابل جمع بوده و ميان آنها تنافى وجود ندارد.
در مقابل ديدگاه ياد شده، برخى نيز «لِذلِكَ خَلَقَهُمْ» را به «اختلاف» معنا كردهاند؛ يعنى خداوند انسانها را به خاطر اختلاف آفريده،[6] تا با يكديگر اختلاف داشته باشند و تنها گروهى كه مشمول رحمت الهى مىشوند، هدايت و نجات خواهند يافت. برخى نيز در تاييد اين ديدگاه به آيات ديگرى چون (فَرِيقٌ فِي الْجَنَّةِ وَ فَرِيقٌ فِي السَّعِيرِ)[7] استناد