فروغ ابدیت - سبحانی تبریزی، جعفر - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : فروغ ابدیت نویسنده : سبحانی تبریزی، جعفر جلد : 1 صفحه : 799

را اذیّت کردند. ابو سفیان فرزند حارث، پسر عم پیامبر و برادر رضاعی وی بود و پیش از بعثت با پیامبر الفت زیادی داشت، ولی پس از بعثت راه خود را از پیامبر جدا کرد.
عبد اللّه برادر «ام سلمه» فرزند عاتکه عمه پیامبر و دختر عبد المطلب بود.
شیوع اسلام در سرتاسر شبه جزیره، این دو را مصمم ساخت که مکه را ترک گویند و به مسلمانان بپیوندند. آنان در نیمه راه که پیامبر برای فتح مکه حرکت کرده بود، در محلّی به نام «ثنیة العقاب» و یا «نبق العقاب» با لشکر اسلام روبه‌رو گردیدند و هرچه اصرار ورزیدند که پیامبر به آنان اذن ملاقات دهد، حضرت نپذیرفت. حتی «ام سلمه» با لحن عاطفی شفاعت کرد اما پیامبر آن را رد کرد و فرمود: درست است که ابو سفیان پسر عم من است، ولی مرا بسیار اذیت کرده و دومی همان کسی است که از من درخواست‌های ابلهانه و احمقانه کرد [1] و نیز مانع از ایمان آوردن دیگران شد.
امیر مؤمنان علیه السّلام که به روحیات و راه تحریک عواطف پیامبر وارد بود، به هر دو نفر فرمود: بروید در برابر پیامبر بایستید و جمله‌ای را که برادران یوسف، در مقام معذرت و عرض پوزش به او گفتند، شما نیز بر زبان جاری سازید. برادران یوسف در مقام درخواست عفو چنین گفتند:
لَقَدْ آثَرَکَ اللَّهُ عَلَیْنا وَ إِنْ کُنَّا لَخاطِئِینَ؛ خدا تو را بر ما برتری داده و ما از خطاکاران بودیم.
یوسف از شنیدن جمله فوق، آن‌ها را با جمله زیر عفو کرد و گفت:
لا تَثْرِیبَ عَلَیْکُمُ الْیَوْمَ یَغْفِرُ اللَّهُ لَکُمْ وَ هُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ [2]؛ امروز بر شما مؤاخذه‌ای نیست، خدا شما را بخشید و او ارحم الراحمین است.
سپس امیر مؤمنان افزود: اگر شما جمله اول را بر زبان جاری سازید، او حتما شما را با جمله دوم پاسخ خواهد داد، زیرا او کسی است که هرگز راضی نمی‌شود کسی از

[1]. تمام درخواست‌های وی در سوره «اسراء» در آیه‌های 90- 93 بیان شده است. «ر. ک: مجمع البیان، ج 6، ص 439 و اسد الغابه، ج 5، ص 213- 214».
[2]. یوسف (12) آیه 91- 92.

نام کتاب : فروغ ابدیت نویسنده : سبحانی تبریزی، جعفر جلد : 1 صفحه : 799

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست