عرضه روايات ابوالخطاب در کتب اربعه بر آموزه‌هاي تشيّع

محمد قرباني[62]

چکيده

کتب اربعه حديثي به لحاظ قدمتِ تأليف و مؤلفان خبره، امتيازي ويژه دارند. از جمله قرايني که سبب افزايش اعتماد به اين کتب مي‌شود، نشان دادن دقّت‌هاي مؤلفان آن در انتخاب احاديث و چگونگي چينش آنها در ابواب مختلف است. در کتب اربعه حديثي شيعه از ابوالخطاب تنها پنج روايت با هفت سند آمده است. ابوالخطاب از غاليان و دروغ‌پردازان مشهوري بوده که از سوي ائمه: به صراحت لعن شده است. بررسي احاديث وي نشان مي‌دهد اين احاديث، افزون بر اين‌که با آموزه‌هاي شيعي مغاير نيستند، يا در ابواب فقهي و اصول عقايد قرار ندارند يا اگر باشند، روايت محوري باب نيستند و به عنوان مؤيّد استفاده شده‌اند. با اين حال در دو سند از اين روايات تصريح شده که اين نقل به زمان استقامت عقيده وي برمي‌گردد. نوشته پيش رو پس از معرّفي اجمالي اين شخصيت به ذکر روايات وي در دو بخش فقهي و غيرفقهي پرداخته است.

واژگان کليدي

محمد بن ابي‌زينب، غلو، ميراث غاليان، فرق شيعه، رجال، علوم حديث.

[62]. پژوهشگر پژوهشکده حديث حوزه. (ghorbani.ka@gmail.com)