«علی بن حسین استرآبادی (خواجه علی آزادی)»

000-901ه-.ق.

«خواجه علی بن حسین استرآبادی» متخلّص به «آزادی» یا «بازاری»، از شعرای قرن دهم ه-. ق. است.

او از سرایندگان دربار «فریدون حسین میرزای گورکانی» فرزند «میرزا حسین بایقرا» است. البته همراهی وی با دربار «فریدون حسین میرزا» کوتاه بود؛ زیرا او از احساس منت امیر، بر دوش خود، رنجیده خاطر شد و دربار وی را ترک گفت.

مناعت طبع شاعر از این تلخ کامی، در یک رباعی چنین منعکس گردیده است:

گفتم با دل که ای دل احوال تو چیست

دل دیده پرآب کرد و بسیار گریست

گفتا که چگونه باشد احوال کسی

کو را به مراد دیگری باید زیست

از شرح احوال و زندگانی شاعر مطلب زیادی نمی دانیم. فقط این نکته را می توان گفت که این شاعر، جد «محمود بن میر محمد قاضی استرآبادی» است.

آثار:

دیوان

ظاهراً دیوان خواجه علی آزادی برجای نمانده و یا در اثر حوادث زمان مفقود گشته است. مرحوم «آقابزرگ» از دیوان یا شعر او سخن گفته ولی نسخه ای از آن گزارش نداده است.

نسخه های خطی:

هیچ گزارشی از نسخ خطی آن در دست نیست.

نسخه های چاپی:

چاپ نشده است.

منابع:

آتشکده ی آذر 1/24، 787؛ اثر آفرینان 1/29؛ تاریخ نظم و نثر در ایران 2/665؛ تحفه سامی 371؛ تذکره ی روز روشن 8-9؛ الذریعه 9/119؛ شمع انجمن 88؛ فرهنگ سخنوران 5، 74؛ قاموس الاعلام 2/1194؛ گلزار جاویدان 1/187؛ مخزن الغرایب 1/371.