روزشمار شمسی - حائری، علی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : روزشمار شمسی نویسنده : حائری، علی جلد : 1 صفحه : 642

17آذر

_ آغاز تأسیس «تهران جدید» در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار (1246 ش)[1]

_ بلوای نان در تهران و توقیف روزنامه ها (1321ش)[2]

[1] با آغاز سلسله قاجاریه، تهران به عنوان پایتخت کشور، معرفی شد و پادشاهان در آن، اقامت داشتند. این روال بیش از هفتاد سال ادامه یافت تا این که در بیست و یکمین سال سلطنت ناصرالدین شاه قاجار، بر اثر فزونی جمعیت، وی تصمیم گرفت که شهر را وسعت داده و شهری با نام خود در کنار تهران قدیم یا عتیق بنا کند. از این رو، در این روز برابر با یازدهم شعبان 1284ق کلنگ توسعه تهران و احداث شهر جدید با نام دارالخلافه ناصری را به زمین زد و از این پس، تهران به این نام خوانده می شد. بدین ترتیب، شهر تهران از اطراف توسعه یافت و خندق هایی در جهات مختلف ایجاد گردید. همچنین در هر طرف شهر، سه دروازه با شکل های زیبای مشرق زمینی و کاشی کاری و مناره کوچک ساخته شد و شهر، وسعت یافت.
[2] پس از روی کار آمدن قوام به نخست وزیری، با وجود تشکیل وزارت خواروبار و تخصیص اعتبار برای خرید گندم و آرد، وضع نان نه تنها بهبود نیافت بلکه روز به روز بدتر و نانِ نامرغوب تری تحویل مردم می شد. از بامداد روز هفدهم آذر 1321 ش، به علت فشار زندگی، نبودن مایحتاج اولیه و پایین بودن دستمزدها، عده زیادی از دانش آموزان و دانشجویان به طرف میدان بهارستان حرکت کردند. در همان حال که فریاد «نان می خواهیم» آنها در طول مسیر طنین انداز بود، عده زیادتری از مردم و دانش آموزان در میدان بهارستان اجتماع نموده و ناگهان به مجلس هجوم بردند. پس از ضرب و شتم نمایندگان، میز و صندلی و تابلوهای مجلس را شکسته و عده ای از مهاجمان، اموال مجلس را غارت کردند. به دنبال آن بازار تهران تعطیل شد و برخی از مردم به چپاول مغازه های خیابان ها پرداختند. فرماندار نظامی تهران برکنار گردید و سپهبد امیراحمدی با اختیارات کامل منصوب گردید و به دستور او به روی مردم آتش گشوده شد و عده زیادی کشته و زخمی شدند. در همین روز، خانه نخست وزیر به آتش کشیده شد و احمد قوام دستور توقیف کلیه روزنامه ها و مجلات را صادر کرد. این آشوب، تهران را از حالت عادی خارج نمود. حوادثی که در بلوای نان در تهران اتفاق افتاد نشان می دهد که بسیاری از حرکات، سازمان یافته و از قبل طراحی شده بوده است و نمی توان تمام آن را خودانگیخته دانست. در این حوادث، دست پنهانِ عده ای خاص و حتی شاه و دربار برای تحت فشار قرار دادن قوام دیده می شود.

نام کتاب : روزشمار شمسی نویسنده : حائری، علی جلد : 1 صفحه : 642

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست