روزشمار شمسی - حائری، علی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : روزشمار شمسی نویسنده : حائری، علی جلد : 1 صفحه : 410

_ درگذشت دانشمند معاصر دکتر «سید مرتضی آیت اللّه زاده شیرازی» (1379 ش)[1]

15شهریور

_ مرگ «علیرضا عضد المُلک» نایب السلطنه، سیاستمدار و بزرگِ خاندان قاجار (1289 ش)[2]

[1] دکتر سید مرتضی آیت اللّه زاده شیرازی از نوادگان میرزای بزرگ شیرازی، در سال 1307 ش در نجف اشرف به دنیا آمد. وی پس از آن که دروس حوزوی را در نجف و سپس تهران پشت سرگذاشت، در 23 سالگی به دانشکده معقول و منقولِ دانشگاه تهران راه یافت و پس از اخذ لیسانس، جهت گذراندن دوره های فوق لیسانس و دکتری، راهی دانشگاه قاهره گردید. دکتر شیرازی در طول اقامت ده ساله خود در مصر و اخذ دکترای زبان و ادبیات عرب، به مدت پنج سال در دانشگاه الازهر به تدریس زبان و ادبیات فارسی اشتغال داشت و سپس برای گذراندن دوره تخصصی زبان های سامی، وارد دانشگاه کمبریج انگلستان شد. وی در طول حیات علمی اش، به مدت 21 سال سردبیر نشریه علمی و پژوهشی دانشکده ادبیات بود و به تألیف و ترجمه بیش از 25 اثر و نگارش حدود بیست مقاله در مجلات معتبر داخلی و خارجی توفیق یافت. برخی از آثار استاد شیرازی بدین قرارند: ترجمه کتاب الادب المقارِن با نام ادبیات تطبیقی، فرهنگ اصطلاحات روز و فرهنگ چند زبانه مجمعُ اللُّغات. این استاد فرزانه سرانجام پس از عمری تلاش خستگی ناپذیر در چهاردهم شهریور 1379 ش در 72 سالگی بر اثر عارضه قلبی چشم از جهان فروبست و در قبرستان شیخان قم به خاک سپرده شد.
[2] علیرضا عضدالمُلک، برادرزاده مهد علیا مادر ناصرالدین شاه قاجار، در حدود سال 1200 ش در تهران به دنیا آمد. وی پس از فراگیری تحصیلات مقدماتی وارد دربار محمدشاه قاجار گردید و پس از چند سال در زمان ناصرالدین شاه که پسر عمه اش بود، به وزارت عدلیه منصوب شد. وی در وقایع تحریم تنباکو رابط بین شاه و عده ای از علما بود و تدریجا جزو امنای دولت و رجال درجه اول محسوب می شد تا این که ایلخانیِ بزرگ خاندان قاجار گردید. عضدالملک، سالیانی در زمان سلطنت مظفرالدین شاه و محمد علی شاه، گوشه عزلت گزیده بود و غالبا در منازعات مملکتی به عنوان ریش سفید مداخله می کرد. او پس از خلع محمدعلی شاه، چون احمدمیرزا سن قانونی نداشت، از طرف فاتحان تهران به عنوان نیابت سلطنت انتخاب شد و تا پایان عمر به مدت چهارده ماه در این مقام بود. او با تندروی های مشروطه خواهان که در روزهای نخستینِ فتح تهران انجام می گرفت موافقت نداشت و اعدام شیخ فضل اللّه نوری را به شدت مورد انتقاد قرار داد. از این رو سپهدار اعظم، صدراعظم مشروطه را معزول نمود و مستوفی الممالک را به آن سمت منصوب کرد. هر چند وی را مردی زاهد و پاک طینت گفته اند ولی علی رغم اندوختن ثروت فوق العاده، در نهایت خسّت و امساک زندگی می کرد و اهل بخشش نبود. علیرضا عضدالملک سرانجام در نیمه شهریور 1289 ش برابر 17 رمضان 1328 ق در حدود نود سالگی درگذشت و در مقبره ناصرالدین شاه در حرم عبدالعظیم مدفون شد.

نام کتاب : روزشمار شمسی نویسنده : حائری، علی جلد : 1 صفحه : 410

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست