روزشمار شمسی - حائری، علی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : روزشمار شمسی نویسنده : حائری، علی جلد : 1 صفحه : 271

23تیر

_ ورود «اورل هریمن» برای میانجیگری بین ایران و شرکت نفت انگلستان (1330 ش)[1]

[1] پس از تصویب لایحه ملی شدن صنعت نفت ایران در 29 اسفند 1329 ش در مجلس سنا، دکتر مصدق به عنوان نخست وزیر ایران درصدد اجرای این قانون برآمد. دولت ایران در این زمان، آمادگی داشت که خود مستقیماً نفت را صادر نماید. از آن طرف با خلع ید از شرکت نفت انگلستان که از سال ها قبل بر چاه های نفت ایران خیمه زده بود، دولت این کشور را به عکس العمل واداشت و کشتی جنگی به خلیج فارس اعزام نمود. در نتیجه صادرات نفت ایران نیز متوقف شد. در ادامه، شرکت نفت انگلیس به دیوان دادگستری لاهه شکایت برد ولی دولت ایران رسیدگی به اختلاف یک شرکت با یک دولت را در صلاحیت دادگاه لاهه نمی دانست. چون کار اختلاف بالا گرفت، در بیست و سوم تیر ماه 1330ش، اورل هریمن مشاور مخصوص هاری ترومن رییس جمهور وقت آمریکا برای میانجیگری بین شرکت نفت انگلیس و دولت ایران وارد تهران شد. به دعوت هریمن هیئتی از انگلستان به ایران آمد و مذاکراتی طولانی به مدت سه هفته بین دو طرف انجام گرفت. انگلیسی ها در حقیقت خواهان سهمی برابر با ایران و به مدت 25 سال بودند که بیش از پیش نفت کشور را به قیمت ارزان به یغما برند. اما هیئت ایرانی مذاکره کننده با انگلیسی ها این مساله را نپذیرفت و مذاکرات دو جانبه با میانجیگری نماینده آمریکا بی نتیجه ماند. در نهایت اورل هریمن پس از شکست در ماموریتش، در اول شهریور آن سال بدون دستیابی به نتیجه ای به کشورش بازگشت. مداخله آمریکا در این مسأله هر چند به عنوان نقش میانجی صورت گرفت ولی زمینه ای برای حضور بیشتر آمریکائیان در ایران گردید. به طوری که پس از کودتای 28 مرداد 1332 در دو سال بعد از آن، آمریکائیان بر تمامی منابع حیاتی کشور دست یافتند و تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357ش، به مدت 25 سال به چپاول ثروت های خدادادی این مرز و بوم مشغول بودند.

نام کتاب : روزشمار شمسی نویسنده : حائری، علی جلد : 1 صفحه : 271

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست