فصل پنجم: احكام ارث به ولاء

ياد آور شديم كه طبقات ارث به جهت خويشاوندى نسبى، سه طبقه ميباشند، و اگر يك نفر از طبقه قبلى موجود باشد، نوبت به طبقه بعدى نميرسد. و گفتيم كه كسانى كه به سبب «ولاء» ارث ميبرند، آنها نيز سه طبقه ميباشند:

1- ولاى عتق‌

اگر كسى بندهاش را آزاد كند، و او هيچ وارثى از خويشاوندانش نداشته باشد، تركهاش به مالك قبلى او ميرسد، با شرايطى كه به جهت محلّ ابتلا نبودن از توضيح آن صرف نظر ميشود.

2- ولاى ضامن جريره‌

منظور از «جريره» ديه قتل خطا ميباشد كه بر عهده فاميلهاى پدرى انسان ميباشد.

(مسأله 3874) به طورى كه در فصل ديات يادآور خواهيم شد، اگر قتلى به اشتباه از كسى سر بزند، بايد فاميلهاى پدرى ديه او را بپردازند، اگر فاميل پدرى نداشته باشد، پس اگر سابقه بندگى دارد، ديهاش بر عهده مالك قبلى است كه او را آزاد كرده است.

(مسأله 3875) اگر كسى فاميل پدرى ندارد و سابقه بندگى ندارد، ميتواند با كسى قرار داد ببندد كه اگر قتلى از او سربزند، ديهاش را آن شخص بپردازد، آن شخص ضامن جريره او ميشود، يعنى ديه قتل خطأى او را مى‌