فصل اوّل: در بيان آنچه وصيّت با آن محقّق ميشود

(مسأله 2742) وصيّت بر دو قسم است:

قسم اوّل: وصيّت تمليكى‌

وصيّت تمليكى عبارت است از اينكه انسان چيزى از تركهاش را براى شخص معينى يا عنوان معينى قرار دهد، و آن نوعى تمليك يا تخصيص دادنى است، كه مشروط به مرگ وصيّت كننده ميباشد.

(مسأله 2743) اگر كسى بگويد كه اين خانه يا اين فرش مثلًا پس از مرگ من مالِ فلانى است، يا مال فقرا يا مربوط به فلان مسجد ميشود، به محض فوت، آن عين به آن شخص يا عنوان مربوط ميشود و نيازى به انشاء وصى يا وارث ندارد.

قسم دوّم: وصيّت پيمانى‌

وصيّت عهدى يا پيمانى آنست كه كسى را به عنوان سرپرست و قيم كودكان خردسال خود قرار دهد و يا او را بر بخشى از اموال خود مسلّط كند تا پس از مرگش آن را در مواردى كه تعيين ميكند هزينه كند.

(مسأله 2744) وصيّت پيمانى ممكن است مربوط به يك موضوع خارجى باشد، مثل اينكه وصيّت كند كه او را با پارچه مخصوصى كه قبلًا تهيه كرده، كفن كند، و ممكن است مربوط به يك امر اعتبارى باشد، مثل اينكه وصيّت كند كه درصدى از تركهاش را به زيد بدهد، يا هزينه ساختمان مسجدى كند، يا قسمتى از مالش را بفروشد و در ميان فقرا تقسيم كند.