توافق را به آنها بپردازد، اگرچه همه يا مقدارى از محصول تلف شده باشد.

(مسأله 1979) شخص عابر كه از باغ و يا جاليز عبور ميكند ميتواند از ميوه آن استفاده كند، به شرط اينكه ضرر نزند، شاخه هاى درخت را نشكند و بوته هاى جاليز را پايمال نكند. و آنچه را كه كال است نچيند، و يا ميوه را نيم خوردن نكند تا بقيه آن فاسد شود.

(مسأله 1980) در جواز استفاده عابر از حق المارّه، فرق نمى كند كه از اوّل بداند كه چنين ميوهاى در سر راهش هست و يا به هنگام عبور بر آن توجه كند، در هر دو صورت ميتواند از آن استفاده كند.

(مسأله 1981) اگر شخص عابر دو مسير داشته باشد، پس راهى را برگزيند كه از باغ و بستان ميگذرد، و هدفش از گزينش اين مسير استفاده از ميوه آن باغ و بستان باشد، مانعى ندارد، اگرچه براى اين كار مقدارى از راه خودش منحرف شود.

(مسأله 1982) كسى كه صرفاً براى خوردن به راه ميافتد و هدفى از اين سير و گذار جز خوردن ندارد، بنا بر احتياط واجب حق خوردن ندارد.

(مسأله 1983) در مسائل ياد شده، اگر انسان بداند كه صاحب ملك خوش ندارد كه عابرين از ميوه آن باغ و بستان استفاده كنند، باز هم خوردن از ميوه آنجا با شرايط ياد شده جايز است، حتى اگر صريحاً منع كرده باشد. اگرچه بهتر است در اين دو صورت از ميوه آنجا استفاده نكنند.

(مسأله 1984) اگر مالكِ باغ يا بستان، ملك خودش را به وسيله ديوار، نرده، سيم خاردار، و امثال آنها محصور كرده باشد باز هم عابران ميتوانند از ميوه آن استفاده كنند، ولكن عبور كردن از آن مانع- بدون اذن مالك- جائز نيست، و اگر بدون اذن عبور كند خوردن از ميوه باغ در اين‌