بيان در علوم و مسائل كلى قرآن (فارسي) - الخوئي، السيد ابوالقاسم

نام کتاب : بيان در علوم و مسائل كلى قرآن (فارسي) نویسنده : الخوئي، السيد ابوالقاسم جلد : 1 صفحه : 340

مى كند و در بقيه موارد حكم اباحه و جواز جارى مى شود كه آن را در اصطلاح «اصالت برائت» مى نامند.
گرچه عده اى از علما در بعضى از موارد، احتياط را لازم مى دانند ولى اين احتياط بر پايه اخبار و روايات خاصى است نه بر پايه علم اجمالى و عدم تأثير انحلال آن. هركس در اين باره توضيح بيشترى بخواهد به كتاب اجود التقريرات مراجعه نمايد.[1]
5- پيروى از آيات متشابه ممنوع است
طرفداران عدم حجيت ظواهر قرآن باز مى گويند: عمل كردن به ظاهر قسمتى از آيات قرآن كه آيات «متشابه» و مشكل ناميده مى شوند، از نظر خود قرآن ممنوع و نارواست. قرآن كسانى را كه از ظاهر چنين آياتى پيروى مى كنند، سخت به باد انتقاد مى گيرد و چنين مى گويد:
(مِنْهُ آياتٌ مُحْكَماتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتابِ وَأُخَرُ مُتَشابِهاتٌ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ ما تَشابَهَ مِنْهُ.)[2] قسمتى از آيات آن [قرآن ] محكم (صريح و روشن) است كه اساس اين كتاب مى باشد و قسمتى ديگر متشابهات و سخنانى مشكل، اما كسانى كه در دلشان انحراف است، از آيات متشابه قرآن پيروى مى كنند.
چون معلوم نيست كه خداوند ظواهر الفاظ قرآن را اراده كرده است و يا يك معناى ديگرى از آن الفاظ مراد و مقصود اوست. اين است كه اين گونه ظواهر، از متشابهات محسوب مى شود، اتكا و عمل به آن ها روا و درست نمى باشد.
پاسخ:
معناى كلمه «متشابه» واضح و روشن است، هيچ گونه تشابه و اجمالى در معناى آن نيست، «متشابه» لفظى را مى گويند كه داراى دو معنى و يا بيشتر از دو معنى باشد و همه اين معانى هم نسبت به آن لفظ در يك درجه بوده باشند به طورى كه وقتى آن لفظ گفته مى شود، هريك از آن معناها يكسان و بدون تفاوت به ذهن شنونده تبادر و سبقت كند.
در اين گونه موارد شنونده و يا خواننده بايد توقف كند و هيچ يك از معناها را انتخاب نكند تا

[1] نوشته مؤلف عالى قدر به عنوان تقريرات درس معظم له.
[2] آل عمران/ 7.

نام کتاب : بيان در علوم و مسائل كلى قرآن (فارسي) نویسنده : الخوئي، السيد ابوالقاسم جلد : 1 صفحه : 340

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست