كسانى كه روزه بر آنها واجب نيست‌

مسأله 1 كسى كه به واسطه پيرى نمى‌تواند روزه بگيرد، يا براى او مشقت دارد، روزه بر او واجب نيست، و لازم نيست براى هر روز يك مد طعام بدهد در صورتى كه تعذّر داشته باشد روزه براى او، و در صورت مشقت لازم است.

مسأله 2 اگر انسان مرضى دارد كه زياد تشنه مى‌شود و نمى‌تواند تشنگى را تحمل كند يا براى او مشقت دارد، روزه بر او واجب نيست، و لازم نيست براى هر روز يك مد طعام بدهد در صورتى كه تعذر داشته باشد روزه، و در صورت مشقت لازم است كفاره.

مسأله 3 زنى كه زاييدن او نزديك است و روزه براى حملش ضرر دارد روزه بر او واجب نيست و بايد براى هر روز يك مد طعام به فقير بدهد و اگر روزه براى خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نيست. ولى در اينجا معلوم نيست براى هر روز يك مد طعام لازم باشد.

مسأله 4 زنى كه بچه شير مى‌دهد و شير او كم است، چه مادر بچه يا دايه او باشد يا بى‌اجرت شير دهد، اگر روزه براى بچه‌اى كه شير مى‌دهد ضرر دارد، روزه بر او واجب نيست و براى هر روز يك مد طعام به فقير بدهد و نيز اگر براى خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نيست، ولى معلوم نيست براى هر روز يك مد طعام لازم باشد. و در هر صورت روزه‌هايى را كه نگرفته بايد قضا نمايد و احتياط واجب آن است كه كسى كه به واسطه پيرى و تشنگى روزه را خورده است، اگر توانست قضا كند.

راه ثابت شدن اول ماه‌

مسأله 1 اول ماه به پنج چيز ثابت مى‌شود:

اول: آن كه خود انسان ماه را ببيند.