نام کتاب : ترجمه تحرير الوسيلة (نشر آثار) نویسنده : خمینی، سید روح الله جلد : 1 صفحه : 197
قرار گيرد- ممكن باشد، واجب است جاى سالم را بر زمين بگذارد. و اگر دمل همه پيشانى را گرفته و يا آنكه گذاشتن جاى سالم پيشانى روى زمين ممكن نباشد، بايد بر يكى از دو جبين سجده نمايد و بهتر آن است كه جبين راست را بر چپ مقدّم دارد و اگر اين هم امكان نداشت، بايد بر روى چانه سجده كند و اگر آن هم ممكن نبود، بنابر احتياط (واجب) بايد صورت سجده را به وجود آورد به اين ترتيب كه قسمتى از صورتش يا جلوى سرش را بر زمين نهد و در صورتى كه اين هم امكان ندارد، احتياط (واجب) آن است كه آنچه را كه به شكل سجده نزديكتر است به وجود آورد.
مسأله 7- اگر بدون اختيار، پيشانىاش از زمين بلند شود و بدون اختيار به زمين برگردد، بعيد نيست كه اين عمل، برگشتن به سجده اول باشد، بنا بر اين يك سجده حساب مىشود، خواه قبل از قرار گرفتن پيشانى بلند شده باشد يا بعد از آن، پس بايد ذكر واجب را انجام دهد. و چنانچه پس از بلند شدن پيشانى بتواند جلوى آن را بگيرد تا به زمين برنگردد، همان (مجرد) نهادن پيشانى بر زمين خودش به هر حال يك سجده حساب مىشود، خواه بلند شدن پيشانى قبل از قرار گرفتن آن باشد يا بعد از آن.
مسأله 8- كسى كه از سجده نمودن عاجز باشد، چنانچه بتواند بعضى از مراتب ميسور و ممكن سجده را انجام دهد، انجام آن واجب است به شرط آنكه بر انجام چيزهايى كه وجوب آن را دانستى مواظبت نمايد كه مواضع (هفتگانه) سجده را اگر بتواند در جايشان بگذارد و بر آنها تكيه نموده و ذكر بگويد و طمأنينه داشته باشد و مانند اينها. بنا بر اين اگر بتواند خم شود، بايد به مقدارى كه مىتواند، خم شود و جاى گذاشتن پيشانى (مثلًا مهر) را با رعايت ساير واجباتى كه گذشت به سمت پيشانى بالا بياورد و پيشانى را بر روى آن قرار دهد. و اگر اصلًا نتواند خم شود، بايد با سر براى سجده اشاره كند و اگر بر آن هم قدرت نداشته باشد، بايد با چشمهايش اشاره كند، و احتياط (مستحب) براى او آن است كه علاوه بر اشاره، جاى گذاشتن پيشانى (مثلًا مهر) را در صورتى كه بتواند پيشانى را روى آن قرار دهد بالا بياورد. و در صورتى كه كسى نتواند مرتبهاى از مراتب ميسور و ممكن سجده را به جا آورد (بلكه با اشاره سجده مىكند)، لازم نيست (بقيه) مواضع سجده را در جاهايشان بگذارد، هرچند موافق احتياط است.
نام کتاب : ترجمه تحرير الوسيلة (نشر آثار) نویسنده : خمینی، سید روح الله جلد : 1 صفحه : 197