و الحقيقة، صدر الحكماء و شيخ العرفاء، آية اللّه العظمى، المولى صدر الدين شيرازى، رضى اللّه عنه، در كتب خود به اين مطلب عالى توجه كرده است.

حضرت ختمى مرتبت، عليه و آله السلام، در اوايل نبوت و ظهور آثار وحى در آن حضرت، از جهت اتصال به عالم مثال مطلق حقيقت وحى را تلقى مى‌نمود. از اين نوع كشف تعبير به «كشف صورى» نموده‌اند كه يحصل في عالم المثال من طريق الحواس الخمس. و ذلك إما أن تكون على طريق المشاهدة. [60] مثل مشاهده حضرت ختمى مرتبت، عليه و على عترته السلام، مقامات انبيا را در مراتب و درجات عوالم مثاليه و ارض الحقيقة، و رؤية آدم و نوح و موسى و عيسى و إبراهيم، عليهم السلام، را در عالم مثال. و از اين سرّ خبر داد كه يا علىّ قصرك على جنب قصرى. چه آن كه صورت و حقيقت عالم دنيا و شهادت متمثل در عالم مثال است؛ و نيز صورى از مراتب حقايق جبروت، و نيز مظهر اعيان قدرى نيز، به نحوى كه راسخان در معارف الهى به آن اشاره كرده‌اند، در عالم مثال تحقق دارد. (از جمله عرش جسمانى برزخى كه اوّلين ظهور و جلوه و تجلى به صورت اعظم أجسام است.) كه فرمود: إنّ في العرش تمثال جميع ما خلق اللّه‌

[60] سخن قونوى در نصوص.