ﺳﻨﺪ ﻣﻠﯽ آﻣﻮزش 2030

اﻟﮕﻮي ﺗﺎﻣﯿﻦ اﻋﺘﺒﺎر ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آﻣﻮزش 2030

ﻣﻘﺪﻣﻪ

ﻫﺪف ﺷﻤﺎره (4) اﻫﺪاف ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار و آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﺳﺮﻓﺼﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آﻣﻮزش 2030 ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺮ »ﺗﻀﻤﯿﻦ« دﺳﺘﺮﺳﯽ ﻫﻤﮕﺎﻧﯽ ﺑﻪ آﻣﻮزش ﻓﺮاﮔﯿﺮ، ﻋﺎدﻻﻧﻪ و ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺎدماﻟﻌﻤﺮ ﺗﺄﮐﯿﺪ دارد. ﺑﻌﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﺣﺼﻮل اﻫﺪاﻓﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﮕﺎﻧﯽ ﺑﻮدن، ﻓﺮاﮔﯿﺮ ﺑﺪون و ﻋﺎدﻻﻧﻪ ﺑﻮدن ﻓﺮﺻﺖﻫﺎي آﻣﻮزش ﻣﺎداماﻟﻌﻤﺮ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﻣﻘﺘﻀﯽ »ﺗﻀﻤﯿﻦ« ﺷﻮد.

در ﺣﻮزه ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰي، » ﺗﻀﻤﯿﻦ« از ﭘﯿﻮﻧﺪ دو ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻣﻬﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽﺷﻮد: »ﺑﺮﺧﻮرداري از ﻋﺰم ﻣﻠﯽ و اﻧﺴﺠﺎم اﺟﺮاﯾﯽ ﺟﻬﺖ ﺗﺤﻘﻖ اﻫﺪاف ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﺷﺪه« و »دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ (اﻧﺴﺎﻧﯽ، ﻣﺎﻟﯽ و ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ) واﻗﻌﯽ، ﮐﺎﻓﯽ، ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ و اﺛﺮﺑﺨﺶ.«

ﺑﺮﺧﻮرداري از ﻋﺰم ﻣﻠﯽ و اﻧﺴﺠﺎم اﺟﺮاﯾﯽ ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻖ اﻫﺪاف را ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓﺳﺎزي، اﯾﺠﺎد ﺑﺴﺘﺮﻫﺎي ﻻزم ﺑﺮاي ﻣﺸﺎرﮐﺖﻫﺎي ﺑﯿﻦ ﺑﺨﺸﯽ و ﺗﺪوﯾﻦ ﻣﻘﺮرات ﻣﻠﯽ ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﻮد و ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ارﺗﻘﺎء ﯾﺎﺑﺪ اﻣﺎ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺗﺤﻠﯿﻞﻫﺎ و ﺣﻮزهﻫﺎي ﻧﻈﺎرﺗﯽ ﺑﺮ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﻠﯽ ﻣﻠﯽ و ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﺣﺎﮐﯽ از آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻤﺪه ﺷﮑﺴﺖﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪاي در اﺛﺮ وﺟﻮد ﻧﻘﺺ در ﻧﻈﺎم ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﯾﺎ ﻧﺤﻮه ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي و ﻣﺼﺮف ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺷﺪه ﺑﻮﺟﻮد ﻣﯽآﯾﺪ. ﮔﺰارش ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﯿﺎن دﻫﻪ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آﻣﻮزش ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ، %47 از ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻃﯽ 5 ﺳﺎل اول اﺟﺮاﯾﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺰﺑﻮر ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ %40 از اﻫﺪاف ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﻨﺪ، داراي ﻣﺸﮑﻼت ﺟﺪي در ﺣﻮزه ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻮدهاﻧﺪ. 75 درﺻﺪ از ﻋﺪم ﺗﺤﻘﻖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺳﻮادآﻣﻮزي و آﻣﻮزشﻫﺎي ﻏﯿﺮرﺳﻤﯽ ﻣﺎداماﻟﻌﻤﺮ ﻧﺎﺷﯽ از ﻋﺪم وﺟﻮد ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻌﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﺑﻮده اﺳﺖ. آﻣﻮزش ﻫﺎي ﻓﻨﯽ و ﺣﺮﻓﻪاي در اﺛﺮ ﻧﻘﺺ در دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﯽ و ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ (ﺗﺠﻬﯿﺰات) ﺑﻪ ﮐﻤﺘﺮ از 35 درﺻﺪ از اﻫﺪاف ﺧﻮد در ﮐﺸﻮرﻫﺎي درﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ دﺳﺖ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﻋﺪم ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻣﺎﻟﯽ ـ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ از ﮐﻮدﮐﺎن ﺧﺎرج از ﻣﺪرﺳﻪ ﺟﺬب ﺷﺪه در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺟﺒﺮاﻧﯽ ﻣﻮﺟﺐ ﺧﺮوج ﻣﺠﺪد آﻧﺎن از ﻣﺪرﺳﻪ ﻣﯽﺷﻮد. اﯾﻦ ﺷﻮاﻫﺪ و ﺷﻮاﻫﺪ دﯾﮕﺮ ﮐﻪ در ﮔﺰارشﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻤﮑﯽ از ارﺗﺒﺎط ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻣﯿﺎن ﻧﻘﺺ در ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﯽ و ﻋﺪم ﺗﺤﻘﻖ اﻫﺪاف ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺣﮑﺎﯾﺖ دارد.

ﻫﺪف ﺷﻤﺎره (4) اﻫﺪاف ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﮐﻪ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺎ اﻫﺪاف آرﻣﺎﻧﯽ ﺗﻮﺳﻌﻪاي در ﺣﻮزه آﻣﻮزش ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، از ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻖ اﻫﺪاف ﺧﻮد از ﯾﮏ ﺳﻮ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺗﺪوﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺟﺮاﯾﯽ دﻗﯿﻖ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ﻫﺪفﮔﺬاريﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﯽ و ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺗﻮان اﺟﺮاﯾﯽ ﻣﻠﯽ اﺳﺖ و از ﯾﮏ ﺳﻮ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﻧﻈﺎم ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻨﺴﺠﻢ و دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺘﻨﯽ – ﺑﺪون ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﻏﯿﺮواﻗﻌﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. اﻫﻤﯿﺖ اﯾﻦ اﻣﺮ ﺗﺎﺣﺪي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺪون اﻏﺮاق ﻣﯽﺗﻮان ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﺗﻨﻬﺎ در ﺻﻮرت ﺗﺪوﯾﻦ ﯾﮏ ﻧﻈﺎم ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻨﺴﺠﻢ و واﻗﻌﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮان اﻧﺘﻈﺎر ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ در ﺗﺤﻘﻖ اﻫﺪاف و ارﺗﻘﺎء ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﺮ ﯾﮏ از اﻫﺪاف را داﺷﺖ. در ﻣﯿﺎن ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ، ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﯽ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻧﻘﺶ ﻣﺤﻮري در اﯾﺠﺎد زﻣﯿﻨﻪ ﻻزم ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز و ﺗﺴﺮﯾﻊ ﮐﻨﻨﺪه اﯾﺠﺎد ﻋﻮاﻣﻞ اﺟﺮاﯾﯽ از اﻫﻤﯿﺖ زﯾﺎدي ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ ﮐﻪ ﺿﺮوري اﺳﺖ ﺑﺮاي آن در ﻃﻮل 15 ﺳﺎل اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آﻣﻮزش 2030 ﺗﻤﻬﯿﺪات ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز را ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ و ﺑﺮاي آن در ﻧﻈﺎم ﮐﻠﯽ ﺑﻮدﺟﻪرﯾﺰي ﮐﺸﻮر ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻻزم را ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﮐﺮد.

ﻧﻈﺎم ﺑﻮدﺟﻪرﯾﺰي در اﯾﺮان

ﺑﻮدﺟﻪرﯾﺰي در اﯾﺮان داراي اﻟﮕﻮي »ﺑﻮدﺟﻪرﯾﺰي ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد« ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي اﻗﺘﺼﺎدي ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي »ﻧﻈﺎم آﻣﺎري ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي دوﻟﺖ« اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد. ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس، ﺑﻮدﺟﻪرﯾﺰي در اﯾﺮان از اﻟﮕﻮي ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي اﺟﺮاﯾﯽ ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻖ

49